نورنیوز–گروه اجتماعی: وضعیت مصرف برق و آب در روزهای گرم و تب دار کشور از مرحله قرمز نیز عبور کرده و در شرایط خوبی بسر نمی برد. این را می توان از قطع سریالی برق که از هفته گذشته در تهران آغاز شده و از ساعت ۱۱ صبح تا ۱۱ شب برق محله‌های گسترده‌ای از پایتخت به شکل سریالی به مدت ۲ تا ۴ ساعت قطع می شود متوجه شد . با تداوم گرمای استوایی حالا مسئولان صنعت برق و آب هشدار می دهند در صورت افزایش مصرف انرژی در روزهای آینده روند خاموشی ها و قطع آب تداوم پیدا خواهد کرد.
روز گذشته معاون انتقال و تجارت خارجی توانیر با اشاره به پایداری هوای گرم در کشور گفت: «بیش از ۳۰ روز را با رشد مصرف بیش از ۸ درصد و با اوج بار نزدیک به ۸۰ هزار مگاوات سپری کردیم. رشد بیش از ۸ درصدی مصرف برق کشور بیش از سه برابر میانگین جهانی است که فشار زیادی را به شبکه برق وارد می‌کند. فقط در سه استان خوزستان، هرمزگان و بوشهر هزار مگاوات افزایش مصرف داشتیم که به اندازه مجموع برق مصرفی استان مرکزی است.»
محمد الله‌داد درادامه با بیان اینکه نمی‌توان انتظار داشت دما به یکباره کاهش پیدا کند گفت هنوز نیازمند همکاری مردم در مدیریت مصرف برق هستیم. سیستم‌های سرمایشی ادارات پس از پایان ساعات کاری و هنگام استراحت صنوف باید خاموش شوند و ساختمان‌هایی که دارای سیستم سرمایش مرکزی (چیلر) هستند باید سرانه مصرف خود را کاهش دهند.
مصرف برق معادل مصر و اسپانیا
افزایش دما و گرمایی که گنبد حرارتی بر آسمان ایران حاکم کرده است کم سابقه است. به گفته رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو طی ۳۰ سال اخیر دمای هوای کشور حدود ۲.۷ درجه سلسیوس افزایش یافته است. مهدی رهنما گفت:« بر اساس بررسی‌های انجام شده میانگین دمای هوای کشور در دهه ۷۰، حدود ۱۶ درجه سلسیوس بود. این میزان در دهه ۸۰ به ۱۸ درجه سلسیوس افزایش یافت و در دهه ۹۰ به بیش از این میزان رسید. از سال ۱۴۰۰ نیز میانگین دمای کشور بیش از ۱۹ درجه سلسیوس بوده است.» رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو تصریح کرد:« داده‌های ثبت شده نشان میدهد طی ۳۰ سال اخیر ایران حدود ۲.۷ درجه سلسیوس گرم‌تر شده است.»
همین افزایش دما باعث افزایش مصرف برق شده است. میزان برق مصرفی کشور معادل دو کشور مصر و اسپانیا است. این را مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق می گوید و تاکید می کند : « اعدادی که یکی پس از دیگری در آمار صنعت برق کشور به عنوان تقاضای مصرف ثبت میشود واقعا حیرت انگیز است و برای تامین این مقدار تقاضا همکاران صنعت برق زحمت زیادی متحمل میشوند. میانگین رشد مصرف برق در ١٠ سال گذشته ٤.٧ درصد بود که امسال با توجه به رکورد شکنی های مکرر مصرف برق، این رقم به بیش از ۸.۵ درصد افزایش یافته است. استان تهران با جمعیتی بیش از 14 میلیون نفر بیشترین مصرف کننده برق در بخش خانگی وتجاری در کشور است.»
شرکت توانیر هفته گذشته در گزارشی اعلام کرد مصرف برق ایران 24 درصد بیشتر از ترکیه است. مصرف سالانه برق در ایران از ٢٥٩ میلیارد کیلووات ساعت در سال ١٣٩٧ به ٣٣٣ میلیارد کیلووات ساعت در سال ١٤٠٢ رسیده که نشان دهنده رشد ٢٨ درصدی است. این در حالی است که در مدت مشابه، مصرف سالانه برق در کشور ترکیه از ٢٧٠ میلیارد کیلووات ساعت در سال ٢٠١٨ به ٢٨٤ میلیارد کیلووات ساعت در سال ٢٠٢٣ رسیده که ۵ درصد رشد داشته است.
کاهش بارندگی و افزایش سرانه مصرف آب
در کنار برق که این روزها رکوردهای عجیبی در افزایش مصرف آن به ثبت می رسد وضعیت آب نیز در شرایط خوبی قرار ندارد. باگرم شدن هوا میزان مصرف آب نیز افزایش پیدا کرده است و رکوردهای جدید در مصرف آب شرب به ثبت رسیده است. روز گذشته، یکی از مدیران آب و فاضلاب، با اشاره به رکوردشکنی تهرانی ها در مصرف آب گفت:« امسال متوسط مصرف آب در تهران به چهار میلیون مترمکعب یعنی ۳.۹ میلیون مترمکعب رسید در حالی که این عدد در سال‌های قبل ۳.۷ تا ۳.۸ میلیون مترمکعب بوده است. سرانه مصرف شهری آب در بخش خانگی در شرایط عادی، روزانه ۱۵۰ لیتر است. این عدد در شرایط خشکسالی ۱۳۳ لیتر تعریف شده اما میانگین مصرف در شهر تهران در حال حاضر ۲۳۳ لیتر، و در استان تهران ۲۱۴ لیتر است. ۸۳ درصد مصارف آب در تهران در بخش خانگی و ۱۷ درصد در بخش اداری، تجاری و صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. »
او با بیان اینکه دستگاه‌های آب‌بر نقش زیادی در مصرف آب دارند، گفت: «یک کولر با ظرفیت ۵۰۰۰ با ۱۲ ساعت کارکرد در دور تند معادل یک نفر آب مصرف می‌کند لذا باید کولر استاندارد انتخاب کنیم و به موقعیت نصب کولر و حفاظت آن توجه کافی داشته باشیم، چرا که با پایش و نگهداری دستگاه‌های آب‌بر میزان مصرف آب ۳۰ درصد کاهش می‌یابد.»
۶ استان در صدر جدول کاهش بارندگی‌های سالانه
مخازن آب سدها که با بارش های زمستان و بهار در شرایط خوبی قرار گرفتند در روزهای گرم تابستان شرایط تامین آب شرب را پایدار نگه داشتند اما این شرایط پایدار در صورت افزایش مصرف آب و خبرهایی مبنی بر پاییز گرم و خشک می تواند شکننده باشد. بر اساس پیش‌بینی سامانه‌های جهانی هواشناسی، گستره ایران به احتمال ۵۰ تا ۷۰ درصد در پاییز سال ۱۴۰۳ خشکسالی و کاهش چشمگیر بارندگی را تجربه می‌کند. یک سوم از بارندگی سالانه ایران در فصل پاییز رقم می‌خورد و خشکسالی در این فصل به معنای کاهش ۱۰۰ میلیارد متر مکعبی آب ورودی کشور است.
۶ استان کشور یعنی تهران، بوشهر، فارس، چهارمحال و بختیاری، قزوین و سمنان در صدر جدول کاهش بارش قرار دارند. این را فیروز قاسم‌زاده سخنگوی صنعت آب روز گذشته اعلام کرد و تاکید کرد حجم مخازن سدهای کشور طی ۱۰ سال اخیر در رتبه چهارم سال‌های خشک قرار گرفته است . وی گفت: میزان ورودی سدهای کشور برابر با 40.47 میلیون مترمکعب است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 7 درصد افزایش را نشان میدهد.
وی تاکید کرد: خشکسالی هیدرولوژیکی در سال گذشته به شدت احساس شد و در چنین شرایطی و پس از سه سال خشکسالی متوالی در سال گذشته ورودی و حجم مخازن سدهای کشور به هیچ عنوان در شرایط مطلوبی قرار نداشت. با این تفاصیل افزایش حجم و ورودی مخازن سدهای کشور در سال جاری نسبت به پارسال نمی‌تواند اثربخش باشد. با درنظر گرفتن اقلیم ایران و منابع آبی لازم است توجه ویژه‌ای بر مدیریت مصرف آب شود. سخنگوی صنعت آب ادامه داد: هم‌اکنون حجم مخازن سدهای تهران 33 درصد، زاینده رود 32 درصد، سد دوستی 16 درصد، سدهای زنجیره کارون 75 درصد، سد کرخه 58 درصد و سد دز 81 درصد به ثبت رسیده است.
مدیریت مصرف،بهترین راهکار
در کشور ما بیش از 60 درصد مصرف برق کشور در بخش خانگی و تجاری و عمومی است و در صورتی که مشترکان صرفه جویی کنند می توانیم از قطع برق در بخش خانگی وتجاری جلوگیری کنیم. مدیریت مصرف برق یکی از مهم ترین راهکارها در جهت حفظ پایداری شبکه برق و جلوگری از خاموشی است. موضوعی که در چند سال گذشته شرکت توانیر و مسئولان وزارت نیرو برآن تاکید داشته و صدها ساعت فیلم و انیمیشن در این ارتباط تولید و پخش کردند. به طور مثال با تنظیم کولر گازی بر روی 25 درجه و بالاتر، حدودا 10 الی 15درصد در مصرف برق صرفه جویی می شود. در دو سال گذشته مسئولان توانیر برای تشویق مردم به مدیریت مصرف پاداش هایی را بر روی قبض پرداختی هزینه برق اعمال کردند.
سیستم تشویق برای مدیریت مصرف برق در برخی ازکشورهای دنیا نیز اعمال می شود. هر یک از کشورهای جهان به فراخور ویژگی‌های اختصاصی و به‌منظور جلوگیری از بروز بحران و همین‌طور عبور از این وضعیت، نسبت به اجرای ایده‌ها و الگوهای بومی شده مدیریت مصرف برق اقدام‌های گوناگونی را در دستور کار قرار می‌دهند، زیرا پر کردن فاصله ناترازی میان تولید و مصرف برق، آن‌هم در ایام و ساعت‌های کوتاهی از سال، به شکل ساخت نیروگاه، از توجیه اقتصادی و منطقی برخوردار نیست.
نورنیوز