نورنیوز-گروه سیاسی: رئیس جمهور در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «مردم عزیز، سرمایه بزرگ دولت شمایید. توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است. بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده است. این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم. در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعدد مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم. صبر کنید کابینه کار کند و آن را از روی عملکردش نقد کنید.»
امیدواری و صبوری در برابر کابینه ۱۴
آرمان امروز با تیتر امیدواری و صبوری در برابر کابینه ۱۴ به قلم صادق ملکی – دیپلماسی ایرانی نوشت: قضاوت زود است. هرچند فرصت برای معضلات متعدد، متنوع و پیچیده در عرصه های سیاست داخلی و خارجی بسیار اندک بوده است و تعلل توجیه ندارد، با این وجود نگاهی مقایسه ای به ترکیب دو کابینه دولت سیزدهم و چهاردهم می تواند عامل صبوری و امید باشد.
از قبل از معرفی کابینه پزشکیان انتقادات نسبت به وی شروع شده و پس از آن، این انتقادات افزایش یافته است. این انتقادات چندان نسبتی با شخصیت و راهبردهای تبیین شده توسط پزشکیان ندارد. قرار نبود معجزه ای رخ دهد. بسیاری که به پای صندوق‌های رای رفتند بدین هدف بود که از تسلط بیشتر ارتجاع و گرفتار شدن در شر آنان ایران و ایرانیان را رهایی دهند. تغییر امری تدریجی است، همان گونه که نفوذ و سلطه تفکرات دور از شان ملت ایران، تدریجی بوده است.
اینکه توقع داشته باشیم کابینه پزشکیان از تیم یک خط فکری باشد، نه تنها نشدنی است، بلکه با واقعیت های حاکم بر کشور نیز همخوانی ندارد. بله کابینه یکدست در دولت سیزدهم به علت پیوند منافع نهاد انتخاباتی با نهاد انتصابی تحقق یافت ولی نتایج آن شکست و آنی شد که خروج از بن بست آن اگر با شهادت رئیس جمهوری صورت نمی گرفت یا دولت رئیسی به آخر نمی رسید و یا دوره آن تکرار نمی شد.
هر کس و جریانی که در عرصه سیاست در ایران حضور دارد باید بداند که نهاد قدرت واقعی در ایران نه نهاد انتخاباتی بلکه نهادهای مرتبط با جریان اصولگرایی بوده است. درگیری و به چالش کشیدن اقتدار آنان توسط پزشکیان نه به صلاح کشور و نه به سود ایرانیان است. کف خیابان و قهر نیز نتایجی را در بر نخواهد داشت که مطلوب ایران و ایرانیان شود.
یک‌ـ‌هیچ به سود پزشکیان
هم میهن هم در مطلبی با تیتر یک‌ـ‌هیچ به سود پزشکیان نوشت: در پی انتقاداتی که درباره فهرست پیشنهادی رئیس‌جمهور مطرح شد، آقای پزشکیان واکنش خوب و کوتاهی نشان داد. پاسخ او را باید تاریخی دانست. برای اولین بار یک رئیس‌جمهور در برابر هجمه‌ها و حتی تمسخرهای برخی افراد علیه فهرست وزرای پیشنهادی او، به‌جای آنکه دربست طرف مقابل را تخطئه کند و یا انگیزه‌شناسی نماید و اقدام آنان را به تبلیغات فراسوی مرزها ربط دهد؛ خیلی متمدنانه و با احترام ابتدا به منتقدان احترام گذاشت، سپس نه‌تنها نقد و حساسیت آنها را توطئه ندانست، بلکه از آن به‌عنوان یک سرمایه ارزشمند یاد کرد و انتقاد آنان را به‌جای بی‌تفاوتی نسبت به رفتار سیاستمداران یک گام به پیش دانست. سپس خیلی کوتاه توضیح داد که یکم؛ در انتخاب کابینه مشورت کرده است. دوم؛ سعی کرده با رویکرد وفاق بهترین ظرفیت ممکن را رقم بزند. سوم و بالاخره؛ ارجاع روشنی به عملکرد خود در آینده داده است. موضوعی که بسیار روشن و قابل سنجش است.
این یعنی وارد یک فضای پاسخگویی جدید دولت به جامعه و مردم شده‌ایم. این یعنی در مقابل منتقدین، یک بر صفر به سود پزشکیان شد. اکنون باید منتقدین هم به‌جای حرف‌هایی که ناشی از بی‌اطلاعی است، روشن و با ادبیات محترمانه نقد کنند و پاسخ دهند. گرچه پاسخ آقای پزشکیان خوب و متین و سازنده است، ولی همچنان این پرسش مطرح است که چرا همزمان با معرفی کابینه پیوست رسانه‌ای مناسبی برای آن طراحی نکردند که همین حرف‌ها و بیش از آن را همزمان با انتشار فهرست بزنند، تا فضای موجود شکل نگیرد؟ شاید آقای پزشکیان هنوز به اهمیت جریان‌سازی‌های رسانه‌ای به‌ویژه در ایران واقف نشده‌اند.
دعوت پزشکیان به صبر و انتظار
این روزنامه (هم میهن) همچنین در مطلبی با تیتر دعوت پزشکیان به صبر و انتظار نظر محمدمهاجری، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی اصولگرا را انعکاس داده است. مهاجری هم مانند پزشکیان معتقد است که باید مدتی صبر و نحوه تعامل اعضای کابینه با یکدیگر را مشاهده کرد. او به هم‌میهن می‌گوید، تیم اقتصادی کابینه به میزان قابل توجهی هماهنگ هستند؛ به این معنا که ناهمگونی در تیم اقتصادی دولت دیده نمی‌شود: «به نظر می‌رسد که آنچه در حال حاضر با آن مواجه هستیم وجود سه‌چهار وزیر پیشنهادی است که از طرق به‌کارگرفته شده در شورای راهبری انتخاب نشده‌اند و وزرای پیشنهادی کشور، اطلاعات و ورزش از جمله این افراد بودند. به نظر می‌آید که این افراد از ساز و کار دیگری پیروی می‌کنند.»
به باور این تحلیلگر سیاسی پزشکیان به دنبال کابینه‌ای بوده است که بتواند بخش‌های مختلف قدرت از جمله هسته سخت قدرت را با خودش همراه کند:«رئیس‌جمهور قبلاً هم تاکید کرده بود که من اهل دعوا کردن نبوده و به دنبال تعامل و تفاهم هستم. به نظرم باید کابینه پیشنهادی را از او پذیرفت اما بعضی از دوستان اصلاح‌طلب خیلی زود عصبانی شدند و با اینکه بیشتر از ۶۰ درصد کابینه کاملاً اصلاح‌طلب و از اصلاحطلبان قدیمی هستند اما برخی از اصلاح‌طلب‌ها از اینکه نتوانستند 100 درصد کابینه را به خود اختصاص دهند، شاید اندکی بی‌تحملی به خرج دادند و در قالب توئیتر یا فضای مجازی به پزشکیان حمله کردند. از طرف دیگر شاهد بودیم که جریان اصولگرا هم از اینکه اصلاحطلبان با پزشکیان دچار چالش شده‌اند استقبال می‌کرد.»
او تاکید می‌کند، کابینه پیشنهادی غیرقابل تحمل نیست و با اینکه 100 درصد آن اصلاح‌طلب نباشند اما نوعی هماهنگی در کابینه وجود دارد:«به نوعی پزشکیان دنبال این بود که با نهادهای دیگر حاکمیت دچار تضاد نشود. بالاخره افراد معرفی‌شده باید از مجلس رای اعتماد بگیرند و باید بتوانند با سایر قوای کشور کار کنند.» مهاجری به وضعیت مشارکت در انتخابات هم اشاره می‌کند:«با توجه به رای نه‌چندان بالای پزشکیان در مقایسه با رقیب او باید دوستان اصلاح‌طلب این موضوع را مورد توجه قرار داده و هضم کنند که کابینه‌ای که از آن به عنوان «کابینه وفاق» نام برده می‌شود، بسیار متفاوت از کابینه‌ای حزبی است که 100 درصد اعضای آن متعلق به یک تشکیلات باشند؛ نمی‌خواهم بگویم که دولت وفاق باید دولتی ائتلافی باشد اما باید دولتی باشد که اهل دعوا نباشد. به نظرم تا الان رئیس‌جمهور توانسته است که چنین ترکیبی را فراهم کند.»
این روزنامه‌نگار اصولگرا با اشاره به انتقادات فراوان مطروحه نسبت به برخی از وزرای معرفی‌شده می‌گوید:«این انتقادها باعث شد که رئیس‌جمهور در قالب یک توئیت دولت خودش را عملگرا معرفی کرده و به منتقدان تاکید کند صبر کنند تا عملکرد دولت را ببینید و بعد اگر انتقادی داشتند مطرح کنند.» او مخاطب توئیت پزشکیان را که لحنی دلجویی‌کننده داشت بیشتر افرادی می‌داند که در 48 ساعت گذشته به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بیشترین حملات را متوجه او کرده‌اند؛ از جمله تشکیلات اصلاحات:«به نظرم خطاب پزشکیان بیشتر اصلاحطلبان بودند تا افراد دیگر.»
گله بسه، صبر کنید!
آرمان ملی هم با تیتر گله بسه، صبر کنید! نوشت: «صبر کنید کابینه کار کند و آن را از روی عملکردش نقد کنید.» این پیامی بود که روز گذشته مسعود پزشکیان خطاب به منتقدان کابینه اعلام شده، نوشت. صدور این پیام در این مقطع از اهمیت زیادی برخوردار بود چراکه افزایش انتقادات به اندازه‌ای بود که تداوم آن سبب رنجش جامعه رای‌دهنده و کاهش انگیزه وزرای پیشنهادی برای ادامه کار بود. به هر حال کمیته‌هایی برای تعیین وزرا تشکیل و در نهایت نتیحه کار خود را به شورای راهبری ارایه دادند که شیوه جدیدی بود. از سوی دیگر رئیس‌جمهور بیشترین حق را در انتخاب اعضای کابینه‌ای را دارد که قرار است وعده‌هایش با عملکرد آنها محقق شود پس نمی‌توان خرده‌ای به پزشکیان گرفت. زمان گلایه را باید درست تشخیص داد یعنی وقتی هیچکدام از گزینه‌های اعلامی برای وزارتخانه‌ها عملکردی نداشته‌اند، تخریب معنایی ندارد. گلایه در زمانی قابل اعتناست که وزیری اقدام به عملی خلاف مصالح ملت و کشور کرده باشد نه اکنون.
ضدحمله پزشکیان به سهم‌خواهان
فرهیختگان با تیتر ضدحمله پزشکیان به سهم‌خواهان توئیت رئیس جمهور را تحلیل کرد و نوشت: توییت یا همان پیام رئیس‌جمهور در «ایکس» تقریبا دو محور مهم داشت. پزشکیان در بخشی از یادداشت خود به این موضوع اشاره کرد که «سرمایه بزرگ دولت مردم هستند» و نوشت: «توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است.» پزشکیان در بخش دیگری از این پیام به روند انتخاب گزینه‌ها در دولت اشاره کرد و نوشت: «در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود، رقم بزنیم.» پزشکیان به این موضوع هم اشاره کرد که «صبر کنید تا کابینه کار کند» و بعد آن را با «عملکردش نقد» کنید. اشاره به اینکه سرمایه دولت، مردم هستند، پیامی واضح برای فضای سیاسی کشور دارد. درست در روزهایی که برخی از اصلاحطلبان به خاطر چینش کابینه به رئیس‌جمهور فشار می‌آوردند و او را محکوم می‌کردند که به نظر آنها -که به تعبیر خود پشتوانه دولت به شمار می‌روند- توجه نکرده و این فشارها بعد از استعفای جواد ظریف بیشتر شد، رئیس‌جمهور به‌وضوح به این موضوع اشاره کرد که سرمایه اصلی دولت «مردم» هستند.
تاکید رئیس‌جمهور روی این گزاره که سرمایه دولت مردم هستند، یک تیر با چند نشان بود. در وهله اول پاسخی به انتقاد برخی اصلاحطلبان بود که به بهانه اینکه تنها بخشی از گزینه‌های مورد نظر آنها در کابینه حضور دارند و همه نظرات آنها اعمال نشده، رئیس‌جمهور را تحت فشار قرار می‌دادند که با او فاصله‌گذاری خواهند کرد. پزشکیان نیز در واکنش به این اظهارات این‌طور موضع گرفت که سرمایه دولت نه سیاستمداران که اتفاقا مردم هستند. از طرفی بخشی از این پیام می‌تواند واکنش رئیس‌جمهور به استعفای محمدجواد ظریف باشد. استعفای ظریف آن‌هم درحالی‌که او تقریبا دست راست رئیس‌جمهور به حساب می‌آمد، این‌طور تحلیل می‌شد که بهتر است رئیس‌جمهور برای حفظ یکی از پشتوانه‌های مهم دولت، مانع از استعفای او شود و در چینش کابینه تجدیدنظر کند. علاوه‌براین گفته می‌شد استعفای ظریف می‌تواند ضربه زیادی به دولت وارد کند اما پزشکیان در پیام خود و با تاکید براینکه سرمایه دولت نه سیاستمداران بلکه مردم هستند، این‌طور پاسخ داد که دولت با رفتن سیاستمداران یا استعفای آنها آسیب نخواهد دید. نکته دیگر آنکه موضع رئیس‌جمهور در شرایطی که اصلاحطلبان درگیر اختلاف و دعوا برای سهم‌خواهی هستند، پالس مثبتی هم به افکار عمومی داد و نشان داد رئیس‌جمهور قصد ندارد در دام این اختلافات بیفتد و با تمرکز و اصل قرار دادن رضایت مردم، مسیر دولت را به پیش خواهد برد. پیش از این تصور این بود استعفای ظریف ممکن است منجر به عقب‌نشینی رئیس‌جمهور و تغییر نظر او نسبت به برخی اعضای کابینه شود اما پیام رئیس‌جمهور نشان داد قرار نیست تحت تاثیر فشارها، نظرات خود را تغییر دهد.
کابینه دولت چهاردهم حتی هنوز تشکیل نشده است. وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌ها مشغول صحبت و رایزنی‌اند. انتقادی که در حال حاضر به برخی از افراد در کابینه وارد می‌شود، می‌تواند چند معنی داشته باشد. ناظر به سابقه برخی از این افراد، نقدهایی مطرح است که اگر با استدلال و دلیل مشخص باشد، قابل توجه است اما در چند روز اخیر کمتر انتقادی در مورد کارآمدی یا سابقه عملکردی این گزینه‌ها از جانب اصلاحطلبان و در فضای مجازی مطرح شده است. براین اساس برداشت این است که بخش زیادی از انتقادات در قالب سهم‌خواهی‌ها اتفاق می‌افتد. از آنجایی که دولت هنوز به‌طور کامل تشکیل نشده می‌بایست به این نکته توجه داشت، نقد بیش از اندازه به دولت تازه‌تشکیل‌شده، در ابتدای کار می‌تواند آسیب زیادی وارد کند اما نکته جالب توجه این است نقدهایی که در حال حاضر به کابینه وارد می‌شوند بیش از آنکه از جانب رقبا و اصولگرایان مطرح شوند، از جانب اصلاحطلبان مطرح می‌شود و فشار به دولت را مضاعف می‌کند، آن‌هم درحالی‌که دولت هنوز کاری را شروع نکرده است. پزشکیان در پیام خود نیز به این موضوع اشاره که فرصت دهید دولت کار خود را شروع کند و بعد از آن نقد کنید. پیامی که حداقل در ابتدای امر این موضوع را به منتقدان که بیشتر آنها اصلاحطلبان هستند، گوشزد می‌کند که هنوز برای نقد دولت زود است؛ چراکه اساسا اقدامی شروع نشده که بتوان آن را نقد کرد. بیشتر نقدها رنگ‌وبوی سیاسی‌کاری دارد تا نقد کارشناسی. اعتماد به دولت و فرصت دادن به او برای ادامه مسیر، هم می‌تواند کمک‌کننده باشد هم به‌مرور زمان نقص‌ها و نقطه‌‌ضعف‌های احتمالی دولت را مشخص می‌کند. آن زمان است که می‌توان با استناد به ایرادات، دولت را مورد نقد قرار داد که البته نقدها نیز می‌بایست در راستای بهبود عملکرد دولت باشد، نه عقده‌گشایی‌ها و تسویه‌حساب‌های سیاسی.
نورنیوز