نور نیوز-گروه بین‌الملل: محمود شوری درباره تهدید مقامات روسی مبنی بر تغییر در دکترین هستهای این کشور به دلیل حمایت آمریکا و اروپا از اوکراین و تجهیز آن به انواع سلاح‌ها و موشک‌های بالستیک اظهار داشت: موضوع استفاده احتمالی از سلاح‌های هستهای در جنگ اوکراین با توجه به اینکه در ماه‌‌های اخیر این مساله از سوی پوتین و دیگر مقامات روسیه مطرح شده، موضوع تازه‌ای نیست.
وی ادامه داد: در ژوئن ۲۰۲۰ روس‌ها اعلام کردند در دکترین هستهای خود می‌خواهند تجدیدنظر کنند، زیرا اگر حمله اوکراین با سلاح‌های متعارف، روسیه و متحدان آن را با تهدید جدی مواجه کند، مسکو را به سمت پاسخ و واکنش هستهای سوق می‌دهد. در گذشته، رویکرد روس‌ها این چنین بود که اگر حمله هستهای به روسیه انجام گیرد، آن را با سلاح هستهای پاسخ خواهند داد، اما اخیرا سطح استفاده از سلاح هستهای را به نوعی کاهش داده و اعلام کردند، هر نوع حمله‌ای که به خاک روسیه و متحدان آن – بلاروس – صورت گیرد، با پاسخ هستهای رو به رو می‌شود.
این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار داشت: البته روسیه هیچ وقت دکترین هستهای خود را منتشر نکرده و نمی‌کند، بلکه فقط بخشی از آن را در دکترین نظامی مطرح می‌کند. در زمان شوروی هم چیزی به اسم دکترین هستهای منتشر نشده بود، اما مقامات روسیه هرازگاهی درباره این مساله صحبت می‌کنند.
شوری با اشاره به جنگ روسیه و اوکراین و تغییر مواضع هستهای روسیه در این رابطه اظهار داشت: از همان ابتدای جنگ، این بحث‌ها و استفاده احتمالی روسیه از سلاح هستهای مطرح بود و هرازگاهی رهبران هر دو طرف، مواضع خود درخصوص اینکه ممکن است جنگ اوکراین به جنگ هستهای کشیده شود را بیان کرده‌اند. یک دیدگاه در روسیه درباره استفاده از سلاح هستهای مطرح است که بر نگاه “تهاجمی” تکیه دارد؛ برخی از صاحبنظران و تحلیل‌گران روسی معتقدند روسیه برای اینکه به جنگ اوکراین پایان دهد، ناگزیر است از سلاح‌های هستهای تاکتیکی استفاده کند، چرا که ادامه جنگ به این شکل به نفع روسیه نیست و در درازمدت این کشور را تضعیف می‌کند. آنها معتقدند که روسیه باید برای پایان دادن به جنگ اوکراین، یک تصمیم استراتژیک مهم بگیرد و آن اقدام هستهای تاکتیکی است.
وی خاطرنشان کرد که هرچند موضوع تغییر یا انعطاف در دکترین هستهای از سوی مقامات روسی مطرح شده است، اما رییس جمهوری روسیه این مساله را نه رد و نه تایید کرده است.
شوری گفت: نگاه دیگر در روسیه به استفاده از سلاح هستهای مبتنی بر رویکرد “بازدارندگی” و “تدافعی” است. تحلیل‌گران موافق این نگاه معتقدند، اگر غرب به اوکراین اجازه استفاده از موشک‌های دوربرد بدهد و اوکراین یا هر کشور دیگری از سلاح‌های متعارف دوربرد که امنیت روسیه را به خطر اندازد، استفاده کنند روسیه حق خود می‌داند به این حملات، با استفاده از سلاح هستهای پاسخ دهد. روسیه معتقد است نمی‌تواند موشک‌هایی که به سمتش می‌آید را تشخیص دهد که بالستیک متعارف است یا هستهای، از این رو هر موشکی که به سمتش بیاید را یک حمله هستهای تلقی می‌کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: روشن است که این نگاه تلاش برای بازدارندگی دارد تا غرب به اوکراین اجازه ندهد با تسلیحات خود عمق خاک روسیه را هدف قرار دهد.
شورای راهبری روابط خارجی