نورنیوز-گروه سیاسی- تماس تلفنی روز سه شنبه ترامپ و پوتین و بیانیه ای که کاخ سفید و شخص ترامپ از نتایج این گفتگو منتشر کردند نشان دهنده ورود مسکو و واشنگتن به سطح جدیدی از روابط دو جانبه است. در این میان اعلام توافق انجام شده بر سر آتش‌بس در اوکراین در کنار ادعای کاخ سفید در خصوص گفتگوی روسای جمهور دو کشور در مورد ایران، پرسش‌هایی درباره تأثیر دور جدید روابط واشنگتن با مسکو بر مناسبات ایران و روسیه مطرح کرده است.
در ایران، دو دیدگاه غالب وجود دارد: برخی معتقدند که نزدیکی مسکو و واشنگتن ممکن است همکاری‌های ایران و روسیه را تضعیف کند، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که روسیه همچنان روابط راهبردی خود با ایران را حفظ خواهد کرد. در این میان، امضای توافقنامه مشارکت استراتژیک جامع میان ایران و روسیه در ژانویه ۲۰۲۵، نشان از تعهد دو کشور به تعمیق همکاری‌ها دارد.
از سوی دیگر، تحولات منطقه‌ای، از جمله شکست آتش‌بس در غزه و حملات گسترده رژیم صهیونیستی به غزه، به تشدید تنش‌ها در غرب آسیا انجامیده است. در همین راستا، آمریکا نیز فشار بر ایران را افزایش داده و ضمن اعمال تحریم های جدید بر علیه ایران، ضمن انجام حملات گسترده به یمن، ایران را به واکنش نظامی تهدید کرده است.
در این شرایط، اجلاس سه‌جانبه ایران، روسیه و چین در پکن و اتخاذ مواضع مشترک علیه یکجانبه‌گرایی آمریکا، نشان‌دهنده تلاش تهران برای ایجاد موازنه در برابر فشارهای واشنگتن است. در این میان، ارسال نامه ترامپ به رهبر انقلاب از طریق امارات و تأکید بر دو گزینه «توافق یا جنگ»، نشان‌دهنده راهبرد واشنگتن برای اعمال فشار حداکثری بر تهران است.
حمله اسرائیل به غزه؛ پایان آتش‌بس و آغاز فاز جدید درگیری‌ها
با شکست مذاکرات آتش‌بس، رژیم صهیونیستی بار دیگر حملات گسترده‌ای را علیه نوار غزه آغاز کرد. بیانیه ارتش اسرائیل تأکید دارد که «بر اساس دستورات عالی سیاسی»، عملیات تهاجمی گسترده‌ای علیه مواضع حماس و سایر گروه‌های مقاومت در جریان است. منابع فلسطینی تاکنون از شهادت ده‌ها نفر و زخمی شدن شمار بیشتری خبر داده‌اند.
این حملات در شرایطی صورت می‌گیرد که اسرائیل به دنبال تثبیت موقعیت خود در فضای متحول بین‌المللی است. نزدیکی احتمالی واشنگتن و مسکو، فرصتی را برای تل‌آویو ایجاد کرده تا بدون فشارهای بین‌المللی، سیاست‌های توسعه‌طلبانه خود را پیش ببرد. از سوی دیگر افزایش شدید فشارهای داخلی علیه نتانیاهو و مشکلات سیاسی در درون دولت وهمچنین افزایش حمایت مردمی از گروه‌های مقاومت، موجب شده است که نخست‌وزیر اسراییل به راهکار نظامی به‌عنوان تنها گزینه برای مدیریت بحران سیاسی در داخل روی آورد.
واشنگتن، تهران و بحران یمن؛ افزایش فشارهای چندلایه بر ایران
یکی از نقاط بحرانی دیگر، افزایش تنش در یمن و نقش آمریکا در این روند است. دونالد ترامپ اخیراً ایران را به دلیل حمایت از نیروهای انصارالله تهدید کرده و مدعی شده است که «هرگونه حمایت از این گروه، تبعات سنگینی برای تهران خواهد داشت.» در همین راستا، مشاور امنیت ملی آمریکا نیز از احتمال هدف قرار دادن دارایی‌های ایران که در ارتباط با یمن باشد، سخن گفته است.
آمریکا در ماه‌های اخیر، رویکرد خود را از تحریم اقتصادی صرف، به اعمال فشار نظامی مستقیم تغییر داده است. حملات اخیر آمریکا و انگلیس به مواضع انصارالله، که منجر به شهادت و زخمی شدن ده‌ها نفر شده، نشان‌دهنده تمایل واشنگتن به افزایش هزینه‌های حضور منطقه‌ای ایران است. این در حالی است که تهران بارها تأکید کرده است که از مقاومت در برابر سیاست‌های تجاوزکارانه آمریکا عقب‌نشینی نخواهد کرد.
نشست سه‌جانبه ایران، روسیه و چین در پکن؛ ایجاد توازن در برابر واشنگتن
هم‌زمان با افزایش فشارهای غرب، ایران، روسیه و چین در نشستی سه‌جانبه در پکن، بر لزوم مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا تأکید کردند. این نشست که با حضور مقامات ارشد سه کشور برگزار شد، دارای پیام‌های مهمی برای واشنگتن بود.
یکی از مهمترین محورهای این اجلاس، تأکید روسیه و چین بر حق ایران در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای بود. این موضع‌گیری، نشان‌دهنده حمایت دو قدرت شرقی از تهران در برابر فشارهای آمریکا و متحدانش است. در عین حال، همکاری‌های امنیتی و اقتصادی میان سه کشور در حال گسترش است و می‌تواند به‌عنوان یک وزنه تعادل در برابر سیاست‌های تحریمی واشنگتن عمل کند.
نامه ترامپ به ایران؛ راهبرد فشار حداکثری در قالب دیپلماسی تهدید
در یکی از مهمترین تحولات دیپلماتیک اخیر، دونالد ترامپ نامه‌ای را از طریق امارات به ایران ارسال کرده است. بر اساس گزارش‌های منتشرشده، این نامه ایران را در برابر دو گزینه قرار داده است: «انجام توافق» یا «ورود به جنگ». این اقدام، بخشی از سیاست فشار حداکثری واشنگتن است که از یک سو، ایران را با تحریم‌های اقتصادی تحت فشار قرار داده و از سوی دیگر، تلاش می‌کند تهران را به پذیرش اراده سیاسی واشنگتن وادار کند.
هم‌زمان با ارسال این نامه، آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کرده که مهمترین آن، تحریم وزیر نفت جمهوری اسلامی است. این اقدام نشان‌دهنده تمرکز واشنگتن بر منابع مالی ایران و تلاش برای تضعیف توان اقتصادی کشور است. سیاستمداران آمریکایی بر این باورند که هدف از این تحریم‌ها، افزایش هزینه‌های استراتژیک ایران و وادار کردن تهران به پذیرش شرایط مطلوب واشنگتن است.
ایران در برابر سناریوهای پیچیده
مجموعه این تحولات نشان می‌دهد که منطقه وارد مرحله‌ای حساس شده است. از یک سو، نزدیکی آمریکا و روسیه می‌تواند معادلات راهبردی ایران را دستخوش تغییر کند، و از سوی دیگر، افزایش تنش در غزه و یمن، فضای دیپلماتیک را بیش‌ازپیش پیچیده کرده است.
در این میان، ایران با گسترش همکاری‌های خود با روسیه و چین، تلاش دارد تا در برابر فشارهای آمریکا مقاومت کند. اما پرسش اصلی این است که آیا این ائتلاف می‌تواند در برابر فشارهای چندلایه واشنگتن دوام بیاورد؟ پاسخ به این پرسش، بستگی به میزان پایداری روابط میان تهران و مسکو، و همچنین میزان انعطاف‌پذیری ایران در قبال سناریوهای احتمالی پیش‌رو دارد.
نورنیوز