نورنیوز- گروه سیاسی: رزمایش اخیر ارتش جمهوری اسلامی ایران با عنوان «اقتدار ۱۴۰۴» در آب‌های خلیج فارس، تنها شلیک موشک‌ها و پرواز پهپادها نبود؛ بلکه تلاشی بود برای تثبیت جایگاه ایران به‌عنوان قدرتی بازدارنده در یکی از حساس‌ترین مقاطع منطقه‌ای. شلیک موشکهای «قدیر»، «نصر-۱» و «قادر» همراه با به‌کارگیری پهپادهای رزمی، تصویری از توان ترکیبی ایران در جنگ دریایی و موشکی ترسیم کرد. این اقدام پس از جنگ ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی و تجاوزات مستقیم آمریکا، پیامی آشکار داشت: تهران آماده است هر سناریویی را نه‌تنها در سطح دفاعی، بلکه در سطح دفاع پیش‌دستانه در جغرافیای غیر قابل پیش بینی مدیریت کند.
موازنه قوا؛ سلاح در خدمت دیپلماسی
از نگاه ناظران، این رزمایش صرفاً در خدمت اهداف نظامی نبود. تهران در شرایطی وارد این مرحله شد که بحث‌های جدی درباره «مکانیسم ماشه» مطرح است. به همین دلیل، نمایش قدرت نظامی بیش از هر زمان دیگر بُعد سیاسی دارد. ایران در اینجا از «قدرت سخت» برای تقویت موضع «قدرت نرم» بهره می‌برد؛ یعنی همان راهبردی که دیپلماسی را در سایه امنیت معنا می‌بخشد. در واقع، پیام رزمایش این بود که اگر غرب به‌دنبال فشارهای حقوقی و سیاسی تازه باشد، ایران نه‌تنها ابزارهای دفاعی دارد، بلکه می‌تواند معادلات امنیت در منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.
موازنه وحشت؛ جنگ روانی پیش از جنگ واقعی
واکنش سریع رسانه‌های اسرائیلی به مانور اخیر، نشان داد که اثر روانی رزمایش گاه از توان تسلیحاتی آن فراتر می‌رود. روایت‌هایی از «موشک آخرالزمان» یا هشدارهای مکرر درباره باز شدن پناهگاه‌ها، حاکی از شکل‌گیری نوعی بازدارندگی ذهنی است؛ همان چیزی که در ادبیات راهبردی به «موازنه وحشت» تعبیر می‌شود. این بازدارندگی زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که با شرایط شکننده سیاسی در سرزمین‌های اشغالی هم‌زمان می‌شود؛ جایی که هر نشانه‌ای از تهدید ایران می‌تواند معادلات داخلی اسرائیل را متأثر کند. بدین ترتیب، ایران با تلفیق قدرت تسلیحاتی و جنگ روانی، به‌جای آغاز جنگ، هزینه‌های روانی آن را بر دشمن تحمیل می‌کند.
معماری بازدارندگی؛ از تنگه هرمز تا دیپلماسی جهانی
اهمیت رزمایش «اقتدار ۱۴۰۴» را باید در بستر وسیع‌تر امنیت خلیج فارس و اقتصاد جهانی دید. این آبراه بین المللی به‌عنوان شریان حیاتی انرژی، نقطه‌ای است که توان موشکی و دریایی ایران می‌تواند نه‌تنها امنیت ملی، بلکه مدیریت توازن عرضه و تقاضای انرژی جهان را در آن تحت‌تأثیر قرار دهد. در این میان، نمایش موشکهای بومی و سامانه‌های ساحل‌پایه ایران حامل پیامی روشن به قدرت‌های فرامنطقه‌ای است: هرگونه ماجراجویی علیه ایران، تبعاتی فراتر از مرزهای غرب آسیا خواهد داشت. از این منظر، رزمایش اخیر بخشی از معماری دفاعی چندلایه‌ای است که هم بُعد عملیاتی دارد و هم دیپلماتیک؛ معماری‌ای که نه‌تنها بر پیشگیری از جنگ، بلکه بر تقویت موقعیت ایران در فرآیندهای سیاسی آینده استوار است.
نورنیوز