نورنیوز-گروه سیاسی: اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان امروز چهارشنبه در جلسه هفتگی خود با نمایندگان رسانه های گروهی به سئوالات مختلف آنان پاسخ گفت.
سخنگوی وزارت خارجه درپاسخ به سووال خبرنگار نورنیوز درخصوص اینکه ، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به عربستان سفری از قبل برنامه ریزی شده بوده یا پس از حمله رژیم صهیونیستی به قطر این سفر تنظیم شد،گفت: سفر آقای لاریجانی از قبل برنامه ریزی شده بود.
وی همچنین در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار نورنیوز مبنی بر اینکه رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام کردند که از زمان امضای توافقنامه جدید میان ایران و آژانس فشار اروپا به ایران بیشتر شده آیا این بدین معنی است که علی رغم گام های مثبت ایران، مکانیزم ماشه فعال خواهد شد بیان داشت: من نمی توانم نیت خوانی کنم که قصد آنها چه خواهد بود ولی قطعا قرار نیست ما با فشارهای کشورهای اروپایی و تحت فشار های غیر قانونی آنها از مواضع و حقوق به حق خودمان کوتاه بیاییم.
بقایی ادامه داد: گفت و گو همچنان ادامه دارد و ما امیدواریم که طرف‌های مقابل به این جمع‌بندی برسند که تشدید تنش، قطعا به نفع خودشان هم نخواهد بود.
زبان فارسی، به عنوان سرمایه مشترک همه ایرانیان، باید پاس داشته شود
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری صبح امروز چهارشنبه با اصحاب رسانه گفت: فردا روز بزرگداشت استاد محمدحسین بهجت شهریار بزرگ، و روز شعر و ادب فارسی است. ما این روز را گرامی می‌داریم و به یاد می‌آوریم که زبان فارسی، به عنوان سرمایه مشترک همه ایرانیان، باید پاس داشته شود.
وی افزود: روز شعر و ادب فارسی فرصتی است برای یادآوری این حقیقت که این زبان نه تنها میراث مشترک ادبی، بلکه ستون هویت و پیوند ملی ماست. شعر و ادب فارسی، میراثی مشترک و سرمایه‌ای بی‌بدیل برای ملت ایران و جهان به شمار می‌رود؛ گنجینه‌ای که با نام و یاد بزرگانی چون فردوسی، سعدی، حافظ، مولانا، نظامی و خیام، نه تنها پاسدار هویت و فرهنگ ایرانی بوده، بلکه نقشی بسزا در اعتلای تمدن جهانی ایفا کرده است. این میراث همواره بستری برای گفت‌وگو، دوستی و همدلی میان ملت‌ها و فرهنگ‌ها بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: در این میان، استاد شهریار با سروده‌های مردمی و اثرگذار خود، روح زمانه را به زبان شعر بیان کرد و با بیانی لطیف، زیبایی و معنا را در خدمت انسانیت قرار داد.
بقائی در ادامه گفت: قهرمانی تیم کشتی آزاد ایران را نیز به همه پهلوانان ایران‌زمین و مردم خوب کشورمان تبریک عرض کنم و پیام بسیار معنادار و زیبای مقام معظم رهبری را بازگو نمایم؛ آنجا که ایشان فرمودند: «از قهرمانی جهانی تیم کشتی به خاطر تلاش اعجاب‌انگیز و سپس رفتار تحسین‌آمیزش تشکر می‌کنم. آمیزه قدرت و معنویت، آفریننده ارزش‌های والاست. آفرین بر شما». به عنوان وزارت امور خارجه، به قهرمانان کشتی کشورمان آفرین میگوییم.
نسل‌کشی در فلسطین اشغالی با همکاری مستقیم آمریکا در حال وقوع است
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با یادآوری تداوم نسل‌کشی در غزه گفت: انسان واقعاً در بیان آنچه در غزه، فلسطین اشغالی و منطقه ما می‌گذرد، دچار کمبود می‌شود؛ کمبود در یافتن واژه‌ها و عباراتی که بتوانند حق مطلب را ادا کنند. سنگین‌ترین واژه‌ای که تاکنون در ارتباط با جنایات ارتکابی در غزه به‌کار رفته، «نسل‌کشی» است. دلیل آن هم روشن است؛ چراکه نسل‌کشی شدیدترین جنایتی است که می‌تواند از سوی گروهی از انسان‌ها علیه دیگران رخ دهد. در این دو سال بارها شنیده‌ایم که آنچه در غزه اتفاق می‌افتد، یک نسل‌کشی آشکار است. این موضوع به زبان‌های مختلف بیان شده و گزارش اخیر کمیسیون مستقل تحقیق شورای حقوق بشر نیز بار دیگر این واقعیت را تأیید کرد که آنچه در سرزمین‌های اشغالی، به‌ویژه در غزه، جریان دارد، مصداق روشن و بی‌تردید نسل‌کشی است.
وی افزود: این کمیسیون تحقیق، مرجع معتبر و رسمی است که چند سال پیش از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی جنایات ارتکابی علیه مردم فلسطین تشکیل شد. پس از تحقیقات گسترده و با استناد به کنوانسیون سازمان ملل برای مقابله و مجازات نسل‌کشی، این کمیسیون به این نتیجه رسید که تمامی مختصات تشکیل‌دهنده جنایت نسل‌کشی طی دو سال گذشته در غزه تحقق یافته و بدون هیچ تردیدی آنچه رخ داده، مصداق کامل این جنایت است. توجه رسانه‌ها باید معطوف به گزارش اخیر باشد، چراکه نکات ارزشمندی در شناخت ابعاد مختلف جنایتی که در غزه جریان دارد، ارائه کرده است.
بقائی گفت: در روزهای اخیر همزمان با حضور وزیر امور خارجه آمریکا در سرزمین‌های اشغالی، رژیم صهیونیستی حمله زمینی دیگری را آغاز کرد؛ حمله‌ای که پیش‌تر هم مشابه آن صورت گرفته بود، اما این بار با وسعت و شدت بی‌سابقه‌ای در شهر غزه ادامه دارد. انفجارهای گسترده در ساختمان‌های مسکونی را شاهد بودید و نکته تأمل‌برانگیز این است که تمامی این جنایات زیر نظر وزیر امور خارجه آمریکا رخ می‌دهد. این امر به‌خوبی نشان می‌دهد که نسل‌کشی در فلسطین اشغالی با همدستی، همکاری مستقیم و بی‌واسطه آمریکا در حال وقوع است؛ واقعیتی که نه از چشم مردم منطقه پنهان می‌ماند و نه از وجدان بیدار جهانی
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: سالگرد ارتکاب جنایت تروریستی بی‌سابقه رژیم صهیونیستی در استفاده از یک ابزار ارتباطی غیرنظامی برای طراحی و ارتکاب اقدام تروریستی در سطح وسیع بود. این ماجرا موجب شد صدها انسان بی‌گناه، از جمله صدها زن و کودک، به شهادت برسند یا دچار نقص عضو شوند.
وی ادامه داد: از جمله کسانی که در این جنایت تروریستی آسیب دید، سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان، آقای امانی بود که شاهد آن بوده و یکی از بازماندگان این جنایت تروریستی به شمار می‌روند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که در دیدار اخیر مقام معظم رهبری با هیئت دولت، ایشان تأکید فرمودند که در رایزنی‌های جاری با کشورهای منطقه، مسئله قطع روابط اقتصادی و سیاسی کشورها با رژیم صهیونیستی باید به‌طور جدی و مستمر پیگیری شود؛ چه میزان زمینه برای قطع رابطه برخی کشورهای منطقه با این رژیم فراهم شده است، گفت: ما از همان ابتدای آغاز روند موسوم به عادی‌سازی روابط تأکید داشتیم که برقراری ارتباط با یک رژیم اشغالگر، نسل‌کش و تروریست، به معنای عادی‌سازی جنایت و تجاوز خواهد بود. از این رو، همواره همه کشورها، به‌ویژه کشورهای منطقه را از این اقدام بر حذر داشتیم. امروز پس از گذشت دو سال، این موضوع به مطالبه‌ای عمومی در سطح جامعه بین‌المللی بدل شده است. شاهد هستیم که بسیاری از کشورها، حتی خارج از جهان اسلام، روابط تجاری و دیپلماتیک خود را با رژیم صهیونیستی قطع کرده‌اند. بر اساس اصول حقوق بین‌الملل و همچنین آموزه‌های دینی، اخلاقی و انسانی، انتظار می‌رود که کشورهای اسلامی نیز در روابط خود با این رژیم بازنگری کنند و عملاً نشان دهند که مخالف جنایاتی هستند که علیه مردم بی‌گناه فلسطین در جریان است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: ما در هر فرصت، چه در نشست‌های دوجانبه و چه از طریق پیشنهاد درج بندهای مشخص در بیانیه‌های پایانی اجلاس‌ها، بر این موضع تأکید کرده‌ایم. این رویکرد محدود به یک نشست خاص نبوده، بلکه در تمامی محافلی که موضوع فلسطین مطرح است، یکی از مطالبات ثابت ما قطع یا تعلیق روابط و همکاری‌ها با رژیم صهیونیستی بوده است. امروز کارزارهایی در سطح اروپا در جریان است تا حداقل روابط تجاری و اقتصادی با این رژیم محدود شود؛ همچنین تلاش‌هایی برای جلوگیری از مشارکت ورزشکاران رژیم صهیونیستی در رویدادهای ورزشی بین‌المللی در حال انجام است. امید می‌رود کشورهای منطقه و جهان اسلام نیز به این کارزارها بپیوندند و در عمل نشان دهند که با تداوم کشتار، نسل‌کشی و جنگ‌افروزی رژیم صهیونیستی مخالف هستند.
تعدادی از روادیدهای سفر به مجمع سازمان ملل صادر شده است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره کارشکنی‌های آمریکا برای صدور روادید هیات ایرانی به منظور حضور در نشست مجمع سازمان ملل و نیز رایزنی برای جلوگیری از فعال‌سازی پس گشت گفت: محدودیت‌هایی که علیه هیئت‌های نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در نشست‌های سازمان ملل متحد در نیویورک اعمال شده، امر جدیدی نیست اما باید تأیید کنم که این مورد کم‌سابقه است و این محدودیت‌ها آشکارا مغایر با تعهدات آمریکا به عنوان دولت میزبان مقر سازمان ملل متحد بوده و اعتبار خود آمریکا به عنوان میزبان این سازمان را بیش از پیش زیر سؤال می‌برد.
وی افزود: در مورد صدور روادید، تا جایی که بنده کسب اطلاع کرده‌ام، تعدادی از روادیدها صادر شده است. ما منتظر دریافت اطلاعات دقیق‌تر از همکارانمان در نیویورک و ژنو هستیم تا پس از آن درباره ترکیب هیئت و نحوه شرکت تصمیم‌گیری کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: اینکه ما از فرصت اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد و اصولاً هر اجتماع بین‌المللی و چندجانبه برای تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران و گفت‌وگو با دیگر کشورها درباره تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی استفاده کنیم، امری متعارف است. با توجه به شرایط خاص کنونی در موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای و بحث بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت، طبیعی است که در این سفر حتماً در خصوص این موضوعات با طرف‌های اروپایی و دیگر کشورها گفت‌وگو خواهیم داشت.
هرگونه اقدام تروریستی را فارغ از انگیزه‌ها در هر نقطه‌ای از جهان محکوم می‌کنیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که با توجه به گزارش‌های منتشرشده درباره ترور آقای چارلی کرک، تحلیل وزارت امور خارجه ایران از این رویداد و پیامدهای احتمالی آن چیست، گفت: در خصوص این ترور، تحلیل‌ها و بحث‌های رسانه‌ای متعددی مطرح شده است؛ برخی آن را نشانه وجود گسل‌های عمیق در ساختار جامعه آمریکا و نمادی از قطبی‌شدن فضای سیاسی در این کشور دانسته‌اند. البته در نهایت این موضوع را به خود آمریکایی‌ها واگذار می‌کنیم تا درباره‌اش اظهار نظر کنند.
وی تاکید کرد: آنچه برای ما مسلم و موضع رسمی ماست، این است که هرگونه اقدام تروریستی را فارغ از انگیزه‌ها در هر نقطه‌ای از جهان محکوم می‌کنیم. این موضع در تضاد با رویکرد برخی بازیگران از جمله آمریکا و متحدانش است، که متأسفانه ترور و تروریسم را به‌عنوان ابزاری «موجه» برای حذف هر کس که با دیدگاه و نظرات آنان مخالف است، به کار گرفته‌اند.
جرم مهدیه اسفندیاری حمایت از مردم فلسطین بوده است
بقائی درباره تازه‌ترین تحولات و گفت‌وگوها با سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی این اتحادیه گفت: امروز بعدازظهر یک گفت‌وگوی تلفنی برنامه‌ریزی‌شده میان وزیر امور خارجه کشورمان و سه وزیر اروپایی انجام خواهد شد و قاعدتاً مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در آن حضور خواهد داشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره آخرین تحولات پرونده تبعه ایرانی زندانی در فرانسه هم گفت: ابتدا باید این نکته روشن شود که ما در پرونده متهامان زندانی فرانسوی و ایرانی با دو موضوع کاملاً متفاوت روبه‌رو هستیم. دو تبعه فرانسوی که در تهران دوران حبس خود را می‌گذرانند، بر اساس قوانین کشور به اتهام اقدامات خلاف امنیت ملی محاکمه شده‌اند.
وی افزود: اما در خصوص خانم اسفندیاری، اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر و از منظر حقوقی یا حقوق بشری صحبت کنیم، بازداشت ایشان مصداق «بازداشت خودسرانه» است و از لحاظ سیاسی می‌توان آن را نوعی «گروگان‌گیری» دانست. در طول ماههایی که ایشان گرفتار بوده‌اند، وزارت امور خارجه تلاش‌های فراوانی برای ارائه خدمات کنسولی و کمک به آزادی ایشان انجام داده است. آخرین دیدار کنسولی نیز تا جایی که اطلاع دارم، در تاریخ ۲۱ شهریور انجام شده است.
بقائی گفت: اتهامی که به ایشان وارد شده، این است که از طریق انتشار برخی پیام‌ها در شبکه اجتماعی «ایکس» به زعم آنان «ترغیب تروریسم» کرده است. معنای این اتهام آن است که ایشان از اتفاقات جاری در غزه انتقاد کرده است. بنابراین، جرم ایشان در اصل چیزی جز حمایت از مردم مظلوم فلسطین نبوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که رئیس دولت موقت سوریه اخیراً در مصاحبه‌ای اعلام کرده‌اند که قطع روابط با ایران ابدی نیست. ایران نیز دیدگاهی مشابه دارد. اگر ما بخواهیم عادی سازی داشته باشیم، تحت چه شرایطی صورت میگیرد و چقدر تا تحقق آن فاصله داریم، گفت: بیان یک واقعیت است و ما هم میگوییم که قطع روابط میان دو کشور اسلامی با سابقه طولانی دوستی، قطعاً نمی‌تواند ابدی باشد.
وی تاکید کرد: معتقدیم که سرنوشت سوریه باید به دست مردم این کشور و با در نظر گرفتن حقوق همه اقوام و اقشار تشکیل‌دهنده جامعه سوریه تعیین شود. ما حملات رژیم صهیونیستی به سوریه را قاطعانه محکوم کرده‌ایم و بر ضرورت حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی این کشور تأکید داشته‌ایم. ایران خود را دوست مردم سوریه می‌داند و در موضوع برقراری روابط نیز همان‌طور که پیش‌تر بیان شده، عجله‌ای ندارد. هر زمان که مقامات سوریه تشخیص دهند دوستی و همکاری با ایران به نفع مصالح مردمشان است، ایران نیز متقابلاً برای بازسازی و گسترش روابط آمادگی کامل خواهد داشت.
اجتماع اخیر کشورها در دوحه نیز نشان داد که این یک نگرانی مشترک و جدی در میان همه کشورهای منطقه و اسلامی است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ایجاد سازوکار مشترک سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی برای تشکیل یک بلوک منطقه‌ای مؤثر یا «ناتوی اسلامی» گفت: هر روز که می‌گذرد، کشورهای منطقه بیش از پیش به این جمع‌بندی می‌رسند که تهدید واقعی، جدی و فوری برای صلح و امنیت منطقه، رژیم صهیونیستی است. اجتماع اخیر کشورها در دوحه نیز نشان داد که این یک نگرانی مشترک و جدی در میان همه کشورهای منطقه و اسلامی است. البته این نگرانی مختص منطقه ما نیست؛ واقعیت آن است که تهدید ناشی از رژیم صهیونیستی، تهدیدی جهانی است.
وی با بیان اینکه این رژیم تنها رژیمی است که همزمان با نسل‌کشی در غزه، خاک دو کشور همسایه را به اشغال خود درآورده و در ماه‌های اخیر دست‌کم به ۹ یا ۱۰ کشور دیگر حمله نظامی کرده است، گفت: در حقیقت، هیچ‌یک از اصول و اهداف منشور ملل متحد و قواعد بین‌المللی نیست که از سوی رژیم صهیونیستی نقض نشده باشد. بنابراین، نوعی اجماع منطقه‌ای و جهانی در حال شکل‌گیری است مبنی بر اینکه برای مقابله با خطرات ناشی از جنگ‌افروزی و سیطره‌طلبی رژیم صهیونیستی باید اقدامی صورت گیرد.
بقائی افزود: در سطح منطقه‌ای، جمهوری اسلامی ایران از هر تلاش و اقدامی که بتواند به زمینه‌سازی امنیت درونی‌زا در منطقه غرب آسیا کمک کند، دریغ نکرده و نخواهد کرد. این موضوع را با کشورهای مختلف منطقه مطرح کرده‌ایم و در دستور کار ثابت ما قرار دارد. امیدواریم این درک و تفاهم در همه کشورهای منطقه شکل گیرد که برای حراست از امنیت و ثبات منطقه خود، نیازمند کار و همکاری مشترک هستیم؛ بدون اتکا به بازیگران خارج از منطقه، که بارها نشان داده‌اند تنها دغدغه آنان امنیت رژیم صهیونیستی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که ایالات متحده تهدید کرده است در صورتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌صراحت حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز را ممنوع اعلام کند، حمایت مالی خود از آژانس را قطع خواهد کرد. اگر آژانس زیر فشارهای آمریکا تسلیم شود، آیا ایران همچنان به همکاری با آژانس ادامه خواهد داد، گفت: اشاره مهندس اسلامی به پیش‌نویس قطعنامه‌ای است که ایران در مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشنهاد کرده است که در واقع به تکرار و تأکید یک قاعده شناخته‌شده و مسبوق در حقوق بین‌الملل می‌پردازد؛ قاعده‌ای که منع حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز کشورها را رسمیت می‌بخشد و نمونه آن را می‌توان در قطعنامه شماره ۵۳۳ آژانس مشاهده کرد.
وی تاکید کرد: بنابراین هدف پیش‌نویس ایران بنیان‌گذاری قاعده‌ای تازه نیست، بلکه بازتأیید و تحکیم قاعده‌ای است که پیش‌تر به‌عنوان یک اصل حقوق بین‌الملل شناخته شده است. با این منطق، انتظار ایران این بوده و هست که کشورهای عضو، با درک خطرات ناشی از قانون‌گریزی آمریکا و رژیم صهیونیستی، از تصویب این قطعنامه حمایت کنند.
بقائی گفت: تهدیدات آمریکا در راستای سیاستی گسترده‌تر است که در ماه‌های اخیر علیه چندین نهاد بین‌المللی اعمال شده است، از دیوان بین‌المللی کیفری و سازمان بهداشت جهانی گرفته تا یونسکو و دیگر سازمان‌ها و خود این تهدیدها نمودی از تهدید بی‌سابقه‌ای علیه چندجانبه‌گرایی و قواعدی است که طی هشتاد سال گذشته مبنای روابط بین‌الملل را شکل داده‌اند. بنابراین از منظر جمهوری اسلامی، همه کشورها باید نسبت به این رویکرد احساس خطر کنند و تلاش کنند که مانع نقض قواعد شناخته‌شده حقوق بین‌الملل در زمینه منع استفاده از زور شوند.
اگر آژانس به وظایف فنی خود طبق مصوبات عمل کند، قاعدتاً مطلوب همه اعضا خواهد بود
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تازه‌ترین تحولات در همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: اگر آژانس به وظایف فنی خود طبق مصوبات عمل کند، قاعدتاً مطلوب همه اعضا خواهد بود. مشکل ما با آژانس این بوده که در مقاطع مختلف، تحت فشار و نفوذ آمریکا و سه کشور اروپایی، گزارش‌هایی صادر کرده و مواضعی اتخاذ نموده که فراتر از صلاحیت‌های فنی آن بوده است.
وی ادامه داد: طبیعی است که مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روایت‌های خودشان را از تفاهم صورت‌گرفته در مورد نحوه اجرای تعهدات پادمانی ایران در شرایط جدید مطرح کنند. اما موضوع ما بسیار روشن است؛ اگر به اظهارات وزیر محترم امور خارجه پس از امضای تفاهم مراجعه کنید، ایشان به‌صراحت بیان کردند که این تفاهم در صورتی که اقدام خصمانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران صورت گیرد ـ اقدامی که شامل بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت نیز خواهد بود ـ قاعدتاً خاتمه‌یافته تلقی خواهد شد.
بقائی با تاکید بر اینکه ضرورتی ندارد که موضع روشن یک کشور، که می‌تواند به‌صورت یک‌جانبه اتخاذ شود، حتماً در متن تفاهم درج شود، گفت: در متن تفاهم تصریح شده است که جمهوری اسلامی ایران حق دارد در صورتی که طرف‌های مقابل تعهدات متقابل خود را اجرا نکنند یا به دنبال نوعی باج‌گیری از ایران باشند، متقابلاً اقدامات لازم را انجام دهد. طبیعتاً در آن شرایط، با توجه به اینکه اساساً صورت‌مسئله تغییر خواهد کرد، هیچ‌کس نمی‌تواند مدعی شود که ایران باید همچنان به این تفاهم پایبند بماند.
اکنون نوبت طرف‌های مقابل است که حسن نیت خود را در عمل نشان دهند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص واکنش تروئیکای اروپایی به توافق میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: این انتظار طبیعی است که رویکرد مثبت و همراه با حسن نیت جمهوری اسلامی ایران با عمل متقابل و مشابه از سوی طرف‌های اروپایی مواجه شود. ما نشان داده‌ایم که از دیپلماسی گریزان نیستیم و از هر فرصتی برای تأمین مصالح و منافع ملت ایران بهره می‌گیریم. هیچ‌کس نمی‌تواند ایران را متهم کند که از مسیر دیپلماسی رویگردان شده است؛ موضوعی که هم برای افکار عمومی داخلی و هم برای افکار عمومی بین‌المللی اهمیت ویژه دارد. اکنون نوبت طرف‌های مقابل است که حسن نیت خود را در عمل نشان دهند.
وی افزود: ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به یک شیوه‌نامه و روشی جدید برای اجرای تعهدات پادمانی ایران در شرایط فعلی دست یافته‌ایم؛ تفاهمی که نه یک‌جانبه، بلکه مورد پذیرش و رضایت مدیرکل آژانس نیز قرار گرفته است. بنابراین وقتی برخی طرف‌های اروپایی شروع به نق‌زنی می‌کنند و می‌گویند این تفاهم کافی نیست، معنای آن این است که حتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را هم قبول ندارند.
بقائی گفت: امید ما این است که از رهگذر این گفت‌وگوها و تماس‌ها، چه در جلسه امروز و چه در تماس‌هایی که احتمالاً در روزهای آینده انجام خواهد شد، همه طرف‌ها به این جمع‌بندی برسند که تشدید تنش و سوءاستفاده از شرایط موجود به هیچ وجه به نفع هیچ‌کس نخواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره حرکت کشتی‌های حامل کمک‌های بشردوستانه به سمت غزه گفت: حرکت این کشورها به سمت غزه بازتابی از مطالبه جامعه جهانی و نشان‌دهنده عصبانیت و خشم افکار عمومی بین‌المللی نسبت به بی‌عملی و بی‌تفاوتی سازمان‌های بین‌المللی و همچنین طرف‌هایی است که امکان اعمال نفوذ و فشار بر رژیم صهیونیستی برای توقف جنایت نسل‌کشی را دارند.
وی تاکید کرد: این باور باید در همه شکل گیرد که هر فرد و هر شخص هم مسئولیت دارد و هم می‌تواند در توقف این نسل‌کشی، این «جنایت قرن»، نقشی مثبت ایفا کند. بنابراین، این حرکت صرفاً یک اقدام نمادین نیست، بلکه فراتر از آن است. ما امیدواریم که این رویدادها و این حرکت‌های خودجوش بتواند نقشی مؤثر در بیدار کردن وجدان سیاسی‌مداران و حکمرانی که می‌توانند و باید برای مقابله با تداوم نسل‌کشی در غزه اقدام کنند، داشته باشد.
تهدید و هشدار آمریکا نسبت به احتمال حمله رژیم صهیونیستی، معنایی روشن دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به تهدید مقامات آمریکایی مبنی بر تداوم حملات اسرائیل گفت:خودِ تهدید و هشدار آمریکا نسبت به احتمال حمله رژیم صهیونیستی، معنایی روشن دارد و آن این است که در هر حادثه‌ای از این دست، یعنی در هر اقدام نظامی رژیم صهیونیستی علیه هر کشور منطقه، آمریکا قطعاً مسئولیت خواهد داشت و به‌عنوان بخشی از چنین تجاوزاتی تلقی می‌شود. این واقعیت انکارناپذیر است. رژیم صهیونیستی نشان داده که به هیچ حدود و ثغور قانونی، اخلاقی و انسانی پایبند نیست و همین واقعیت باید کشورهای منطقه و جامعه بین‌المللی را هرچه سریع‌تر به این نتیجه برساند که اقدام اساسی برای مهار جنگ‌افروزی رژیم صهیونیستی ضروری است.
بقائی همچنین در خصوص مباحث مطرح شده میان رییس جمهور و نخست وزیر عراق گفت: در ارتباط با گفت‌وگوهای وزیر امور خارجه کشورمان با همتای عراقی در حاشیه نشست دوحه نیز باید اشاره کرد که چنین پیشنهادی مطرح شده است. ما از هر فرایند و ابتکاری که موجب نزدیکی بیشتر کشورهای منطقه و ایجاد و تقویت اعتماد متقابل شود، استقبال می‌کنیم. این‌گونه پیشنهادها را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم بتوانیم در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، نشست مشترکی در این خصوص برگزار کنیم.
برای جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها، از هیچ تلاشی تا آخرین لحظه فروگذار نخواهیم کرد
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص میانجیگری یکی از کشورهای منطقه میان ایران و ایالات متحده گفت: دربارهٔ آمریکا میانجی‌هایی وجود دارند که نظرات طرفین را مبادله می‌کنند و ارتباط مستقیمی میان طرف‌ها برقرار نیست.
وی تاکید کرد: در خصوص بازگرداندن تحریم‌ها نیز مواضعمان را بارها اعلام کرده‌ایم و امروز هم خدمت شما عرض کردم که این اقدام ناحق و غیرقانونی است؛ برای جلوگیری از تحقق چنین اقدامی از هیچ تلاشی تا آخرین لحظه فروگذار نخواهیم کرد.
آمریکا نمی‌تواند درباره توانمندی‌های دفاعی ایران نظر دهد/ فاجعه انسانی در غزه نباید جامعه بین‌المللی را از شرایط وخیم انسانی در کرانه باختری غافل کند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره برخی اظهارات مقامات آمریکایی درباره توانمندی‌های دفاعی ایران گفت: قرار نیست آمریکا درباره توانمندی‌های دفاعی ملتی که تصمیم گرفته استقلال خود را به هر قیمتی حفظ کند، روی پای خود بایستد و در برابر زیاده‌خواهی، تعرض و تجاوز بیگانگان، از جمله آمریکا برای رژیم صهیونیستی، ایستادگی کند، نظری بدهد.
وی افزود: در خصوص وضعیت کرانه باختری باید گفت که واقعاً فاجعه‌بار است. شدت جنایات در غزه به حدی بوده که تا حدی توجه‌ها را از کرانه باختری منحرف کرده، اما این به هیچ معنا به معنای مطلوب بودن شرایط در کرانه باختری نیست. وضعیت در آنجا بسیار بحرانی است.
بقائی گفت: طبق آمار، ظرف دو سال اخیر تعداد زیادی از فلسطینیان در کرانه باختری گروگان گرفته شده یا بازداشت شده‌اند. شمار کودکان و نوجوانانی که در زندان‌ها به سر می‌برند بسیار بالاست؛ آنان تحت شکنجه قرار دارند و تعداد زیادی از آنها در زندان‌ها به شهادت رسیده‌اند. به‌طور مداوم شاهد حملات تروریستی شهرک‌نشینان مسلح و همچنین ساخت‌وسازهای غیرقانونی و مداوم هستیم.
وی ادامه داد: وضعیت در کرانه باختری بسیار اسفناک است و نیازمند توجه ویژه جامعه بین‌المللی. وضعیت نابسامان و فاجعه انسانی در غزه نباید جامعه بین‌المللی را از شرایط وخیم انسانی در کرانه باختری غافل کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره واکنش دولت انگلیس به نسل‌کشی در غزه گفت: ظاهراً این یک سیاست حساب‌شده و تصمیم‌گرفته‌شده در حکمرانی انگلیس است که علی‌رغم وجود همه نوع شواهد و مدارک دال بر وقوع نسل‌کشی در فلسطین اشغالی، آن را کتمان می‌کنند. چندی پیش نیز، وزیر امور خارجه وقت انگلیس اعلام کرد که برای وقوع یک نسل‌کشی لازم است میلیون‌ها انسان کشته شوند؛ این در حالی است که مطلقاً چنین نیست. از منظر حقوقی برای تحقق نسل‌کشی کفایت می‌کند حتی یک نفر کشته شود، منوط به اینکه نیت ویژه برای از بین بردن وجود داشته و احراز باشد.
وی افزود: امروز نیز من به گزارش اخیر کمیسیون تحقیق شورای حقوق بشر سازمان ملل اشاره کردم که این موضوع را با قطعیت اعلام کرده است. پیش از این نیز دیوان بین‌المللی کیفری، نهادهای حقوق بشری و دولت‌های مختلف این امر را اعلام کرده بودند؛ بنابراین اساساً نیازی به بحث و جدل حقوقی نداریم. این امری است که در پیش چشم تک‌تک ما در حال وقوع است و اثبات آن نیازمند دانش حقوقی خاصی نیست تا شما امر واقع و آشکار را ثابت کنید.
بقائی با تاکید بر اینکه کتمان وقوع نسل‌کشی به منزله دست‌داشتن در ارتکاب آن خواهد بود، به‌ویژه از طرف کشوری که خود از ابتدا در شکل‌گیری روندی که منجر به نسل‌کشی در فلسطین اشغالی شد، نقش بسیار مستقیمی داشته است، گفت: این اعتقاد بر اساس مبانی تاریخی وجود دارد که نسل‌کشی در فلسطین اشغالی از قبل از ۱۹۴۸ قبل از «روز نکبت» و در زمان سیطره انگلیس به‌عنوان دولت استعماری بر سرزمین تاریخی فلسطین، آغاز شده و انگلیس مستقیماً در شکل‌گیری این روند نقش داشته است.
وی افزود: بنابراین انتظار می‌رود که انگلیس، به‌جای استمرار کتمان یک امر واقع، درصدد ایفای نقشی سازنده برای جلوگیری از ادامه این نسل‌کشی هولناک برآید.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره طرح محدودیت برای ورزشکاران رژیم صهیونیستی در مسابقات جهانی گفت: مطالبه بین‌المللی برای محدود یا ممنوع شدن حضور ورزشکاران رژیم صهیونیستی در رویدادهای ورزشی، یک مطالبه مشروع و منطقی است؛ خصوصاً اینکه توجه داشته باشید طبق آمار، رژیم صهیونیستی تا کنون نزدیک به ۸۰۰ ورزشکار فلسطینی را قتل‌عام کرده است که گفته می‌شود ۶۵ تا ۷۰ درصد آنها فوتبالیست بوده‌اند.
وی با بیان اینکه این اقدام بی‌سابقه است؛ گفت: در تاریخ مدرن نمی‌توان نمونه‌ای یافت که این تعداد ورزشکار، شامل نوجوانان و کودکان، در یک فرآیند نسل‌کشی قتل‌عام شده باشند. ما از چنین تحرکاتی و ابتکاراتی حمایت می‌کنیم و آنها را به‌عنوان بازتاب خاص و مطالبه بین‌المللی برای نشان دادن خشم و انزجار نسبت به ادامه نسل‌کشی در غزه می‌دانیم.
انتظار داریم که اروپا در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران مستقل عمل کند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره الزامات روابط اروپا با ایران گفت: اروپا باید نشان دهد که در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران مستقل عمل می‌کند. ما متوجه هستیم که برخی اظهار نظرها که از طرف رژیم صهیونیستی یا آمریکا صورت میگیرد، با هدف اثرگذاری و اعمال فشار بر کشورهای اروپایی است تا بدون توجه به منافع و مصالح خود، موضع‌گیری و تصمیم‌گیری کنند.
وی افزود: با این حال، فکر می‌کنیم و انتظار داریم که اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی با توجه به پیشینه و نقشی که در روند شکل‌گیری برجام و مباحث هسته‌ای داشته‌اند، مستقل از فشارها و اعمال نفوذ دیگران تصمیم‌گیری کنند.
رژیم صهیونسیتی و آمریکا به دنبال کشاندن منطقه به جنگ‌های بی‌پایان هستند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص رویکرد کشورهای منطقه به تجاوز رژیم صهیونیستی به قطر گفت:قطعاً کشورهای منطقه پس از اقدام تجاوزکارانه علیه قطر نگاه تازه‌ای به وضعیت کلی امنیت منطقه و جایگاه خود در این شرایط خواهند داشت. با توجه به تحولات دو سال اخیر، هیچ کشوری نمی‌تواند خود را مصون از تعرض و تجاوز رژیم صهیونیستی بداند. این فقط محدود به کشورهای اسلامی هم نیست، چراکه سابقه این رژیم نشان می‌دهد حتی در برخی کشورهای اروپایی دست به اعمال تروریستی علیه فلسطینیان یا اشخاصی زده که به هر نحو با سیاست‌های آن مخالف بوده‌اند.
وی تاکید کرد: حمله رژیم صهیونیستی را می‌توان از زوایای مختلف تحلیل کرد، اما واقعیت روشن‌تر از هر تحلیلی است: تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و امنیت ملی یک کشور منطقه مورد تعرض قرار گرفت. بعید است کسی باور کند که چنین اقدامی بدون هماهنگی و همراهی قبلی آمریکا انجام شده باشد. عملاً در هر اقدام جنایتکارانه رژیم صهیونیستی، رد پای هماهنگی و همکاری ایالات متحده دیده می‌شود.
بقائی گفت: اینکه کشوری که میزبان گفت‌وگوهای صلح و تلاش‌ها برای آتش‌بس در غزه بوده و طی دو سال گذشته کوشیده از رنج و آلام مردم فلسطین بکاهد، خود هدف تعرض قرار میگیرد، نشانگر آن است که رژیم صهیونیستی و آمریکا هیچ تمایلی به صلح و ثبات در منطقه ندارند و به دنبال کشاندن منطقه به جنگ‌های بی‌پایان هستند؛ جنگ‌هایی که تنها منافع آنها را تأمین می‌کند. این واقعیت باید کشورهای منطقه را بیش از پیش به این نتیجه برساند که برای ایجاد منطقه‌ای امن، با اتکا به توانمندی‌های خود، دست به اقدام فوری و اساسی بزنند.
تفاهم با آژانس می‌تواند مبنای رسیدگی به نکات طرف‌های اروپایی باشد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان یکی از شروط اروپا گفت: ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک تفاهم انجام داده‌ایم که در آن، نحوه اجرای تعهدات پادمانی ایران مشخص شده است. این تفاهم مورد تأیید و توافق مدیرکل آژانس قرار گرفته و در صورتی که طرف‌های مقابل نیز حسن نیت داشته باشند، می‌تواند مبنای ادامه همکاری با آژانس و رسیدگی به همه نکاتی باشد که توسط طرف‌های اروپایی مطرح شده است.
وی تاکید کرد: با این حال، این همکاری مستلزم آن است که آنها نیز حسن نیت خود را نشان دهند و نسبت به تعهدات خود پایبند باشند.
مردم ونزوئلا باید بتوانند آزادانه درباره نظام حکمرانی و دولت خود تصمیم بگیرند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص تحولات مرتبط با ونزوئلا نیز گفت: آنچه امروز در حوزه کارائیب می‌گذرد، بخشی از یک روند گسترده‌تر است؛ روندی که چیزی جز توسل آمریکا به یک‌جانبه‌گرایی ستیزه‌جویانه به بهای نقض آشکار تمامی قواعد و اصول حقوق بین‌الملل نیست. لشکرکشی آمریکا به سواحل ونزوئلا بدون تردید نقض فاحش حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد محسوب می‌شود و هیچ توجیهی برای تهدید یک کشور مستقل وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه مردم ونزوئلا باید بتوانند آزادانه درباره نظام حکمرانی و دولت خود تصمیم بگیرند، گفت: فشارهایی که آمریکا اعمال می‌کند، هم با اصل حق تعیین سرنوشت و هم با اصول بنیادین حقوق بین‌الملل در تعارض آشکار است. حمله به ماهیگیران ونزوئلایی نیز در همین چارچوب یک اقدام تجاوزکارانه به شمار می‌رود که ما آن را به‌شدت محکوم می‌کنیم.
بقائی تاکید کرد: در تماس‌های برقرار شده میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و مسئولان ونزوئلا نیز، همبستگی ایران با دولت و مردم این کشور مورد تأکید قرار گرفته و حمایت ایران از حق مسلم ملت ونزوئلا برای تعیین سرنوشت خود اعلام شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص حضور هیات قوه قضاییه در مقر اروپایی سازمان ملل متحد گفت: نشست‌های حقوق بشر اصولاً فرصتی مهم برای تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران در زمینه مسائل مختلف حقوق بشری محسوب می‌شوند، به‌ویژه در شرایط کنونی که کشور در آن قرار دارد. دو موضوع برای ما اهمیت ویژه دارد: نخست، تبیین آثار و عواقب ناشی از تحریم‌ها بر بهره‌مندی مردم ایران از حقوق بشر و دوم، بررسی جنایات رژیم صهیونیستی و نقض‌های فاحش حقوق بشردوستانه که در جریان هجوم نظامی این رژیم رخ داده است.
وی افزود: تا جایی که مطلع هستم، چند نشست جنبی در حاشیه اجلاس حقوق بشر برگزار شده و هیئت قوه قضاییه در این نشست‌ها حضور داشته است. همچنین در تماس با مقام‌های ارشد کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل، سازمان بین‌المللی کار و چند نهاد بین‌المللی دیگر، اسناد و مدارک مربوط به نقض حقوق بشر در جریان تجاوز نظامی تسلیم شده است. معاونت حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری به‌عنوان متولی پیگیری دعاوی ایران نزد مراجع بین‌المللی، این موضوع را پیگیری می‌کند و وزارت امور خارجه نیز در مستندسازی موارد نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه همکاری دارد.
بقائی تاکید کرد: ما همچنان به مکاتبه با سازمان ملل و دیگر نهادهای ذیربط ادامه می‌دهیم تا اسناد و مدارک لازم جمع‌آوری و مستندسازی شود، با هدف تصمیم‌گیری نهایی درباره نحوه اقامه دعاوی ایران نزد مراجع بین‌المللی ذیربط.
به‌کار بردن لفظ «میانجیگر» برای کشور خاصی در این مقطع، میان ایران و آمریکا به‌صورت دقیق مصداق ندارد
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص حضور میانجیگری منطقه‌ای میان ایران و آمریکا گفت: در این چند ماه اخیر، از زمانی که گفتگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا آغاز شد و به‌ویژه طی دو ماه گذشته، کشورهای مختلف، عمدتاً در سطح منطقه، تلاش کردند با استفاده از ظرفیت‌های خود به تسهیل این روند کمک کنند. ما همواره از همه کشورهایی که با احساس مسئولیت و دغدغه نسبت به امنیت و ثبات منطقه سعی کردند نقش مثبتی ایفا کنند، قدردانی کرده‌ایم. با این حال، به‌کار بردن لفظ «میانجیگر» برای کشور خاصی در این مقطع، به‌صورت دقیق مصداق ندارد.
بقائی در ارتباط با ژاپن و اظهارات وزیر امور خارجه این کشور مبنی بر اینکه شناسایی فلسطین به‌تنهایی مشکل را حل نمی‌کند نیز گفت: باید گفت که این یک واقعیت روشن است. شناسایی فلسطین صرفاً روی کاغذ، در حالی که مردم فلسطین در معرض مثله شدن و قتل عام هستند، و سرزمین آنان به‌شدت از دست رفته، و با علم به اینکه رژیم صهیونیستی هیچ گونه پایبندی به حاکمیت و حکومت معنادار در سرزمین‌های فلسطین ندارد، عملاً اقدامی نمادین و نوعی رفع تکلیف است، نه کمک واقعی به مردم فلسطین.
وی افزود: یکی از دلایلی که جمهوری اسلامی ایران در این روند مشارکت نکرد، همین نکته بود؛ برای شکل‌گیری یک دولت فلسطینی، مختصات چهارگانه مشخصی لازم است که کسانی که در حوزه روابط بین‌الملل یا علوم سیاسی آموزش دیده‌اند، با آن آشنا هستند. در شرایطی که رژیم صهیونیستی طرح محو فلسطین را پیش می‌برد، صحبت کردن صرف از شناسایی فلسطین روی کاغذ، واقعاً به مردم مظلوم فلسطین خدمت نمی‌کند. آنچه اکنون اهمیت دارد، تلاش جامعه بین‌المللی برای حمایت از مردم فلسطین و حفظ آنان در برابر کشتارها و جنایات دسته‌جمعی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تکرار ادعاهای آمریکا و اروپا مبنی بر تلاش برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای گفت: این موضوع بسیار روشن است و آمریکا و انگلیس واضح‌تر از این نمی‌توانند وانمود کنند که هدفشان بهانه‌گیری است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا کنون هیچ گزارشی و هیچ گزاره‌ای دال بر انحراف برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران ارائه نکرده است، اما آمریکا و برخی کشورهای اروپایی مدام این موضوع را تکرار می‌کنند و مدعی هستند که از هر ابزاری برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای استفاده خواهند کرد.
بقائی گفت: این اوج تزویر و نفاق آنها را نشان می‌دهد و برای مردم ما باید روشن شود که این صرفاً بهانه‌هایی برای اعمال فشار بر ایران و جلوگیری از پیشرفت و توسعه کشور است.