×
فرهنگی
شناسه خبر : 98296
تاریخ انتشار : یکشنبه 1401/03/29 ساعت 11:06

نورنیوز بررسی کرد؛

نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

دکتر علی شریعتی تلاش کرد تا نگرش نوینی متاثر از تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد و تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی نماید.

نور نیوز- گروه فرهنگ و جامعه-علی مَزینانی مشهور به دکترعلی شریعتی  نویسنده، متفکر شیعی و جامعه شناس که آرا و اندیشه‌های او در روند انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشت. او فرزند محمدتقی شریعتی فعال سیاسی مذهبی است که با رویکرد نوگرایانه و روشنفکرانه به دین، نسبت به تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی اقدام کرد.

 هدف اصلی فعالیتهای این کانون گسترش روح متعالی اسلام و مقابله با فعالیت‌های حزب توده و افکار کسروی بود. از این رو می‌توان با اندکی تساهل، تاثیر پذیری دکتر شریعتی را از پدر برای مبارزه با «دین ستیزیِ» مارکسیستی و متجددانه، مورد تایید قرار داد. چنین نگاهی تحت تاثیر مبارزه در جبهه‌های مختلف، موجب شد تا آموزه‌ها و سخنرانی‌های دکتر شریعتی  ایدئولوژیک‌تر و تاریخی‌تر جلوه کند. سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد تهران و برخی دانشگاه‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵، به‌صورت جزوه‌هایی در اختیار مخاطبان جوان قرار می‌گرفت و بدلیل حضور پُررنگ عنصر مبارزه، شور و احساسات می‌توانست به سرعت گسترش یابد. این جزوه‌ها بعدها به صورت کتاب مستقل و سرانجام در مجموعه ۳۶ جلدی آثار شریعتی منتشر شد. دکتر شریعتی اعتقاد داشت که آثار منتشر شده از او باید در بسیاری موارد تصحیح شود.

تاکنون نزدیک به ۳۰۰ اثر به زبانهای فارسی و عربی و فرانسه درباره دکتر علی شریعتی نیز به چاپ رسیده است.

شریعتی تلاش کرد تا  نگرش نوینی تحت تاثیر تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی کرد. نگاه ایدئولوژیک شریعتی به اسلام و مرزبندی‌های او در چارچوب عقاید، و بطور کلی آراء شریعتی درباره اسلام‌شناسی، پروتستانتیسم اسلامی، روشنفکری دینی، شیعه‌شناسی، تشیع علوی و تشیع صفوی و همچنین رابطه او با روحانیت، همواره مورد اقبال یا مخالفت و یا نقد گروه‌های مختلف قرار گرفته است.

دکتر شریعتی با دکتر حسن حنفی مصری در فرانسه هم دوره بود که بازسازی سنت از ایده‌های نخستین او به‌شمار می‌آید. با نگاهی گذرا به تغییرات فکری حسن حنفی می‌توان دریافت که هر اندیشمندی در طی زمان، می‌تواند تغییرات جدی‌تری را در افکار، اندیشه ها و آراء خود تجربه کند. شدت اقبال به اندیشه های دکتر شریعتی در دهه پنجاه مانع از نقد آراء او در دهه ۷۰ نشد، اگر چه این روش (یعنی نقد افکار اندیشمندان) می‌تواند از جمله آموزه های ثابت و خلل ناپذیر خود وی تلقی شود.

شریعتی با طرح "خویشاوندان تاریخ"، شخصیت‌های متفاوتی را گاه با بُن‌مایه‌های مختلف کنار هم می‌نهاد که کاملا انتزاعی و متکی به خوانش خاص او از اندیشه آنان بود. او عین القضات همدانی را کنار سارترفرانسوی می‌نشاند تا برخی متدینین از او برنجند و برخی نیز چنین ابتکار شاعرانه‌ای را ارج نهند. شاید اتهام به التقاط که در دوره‌ای پر رنگ‌تر بر او بسته شد، از این نگاه وی سرچشمه می‌گیرد. 

دکتر شریعتی می‌تواند با آثار متنوع و به‌جای مانده‌ از خود، نمونه‌ای از فهم یک گفتمان از روی متن باشد. داوری در خصوص شریعتی نیز می‌تواند الگویی تلقی شود که  با دانش و یافته‌های امروز، اندیشه و یافته‌های اشخاص دیروز به چالش کشیده شود، بی آنکه در باره‌ این شخصیت‌ها، به مثابه میراث‌های علمی کشورمان،  بی‌احترامی صورت گیرد، چه آنکه؛ گذشتگان را نمی‌توان برای آن چیزی‌هایی که امروز به آن دسترسی یافته‌ایم مورد انتقاد قرار دهیم. 

دکتر شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ۴۳ سالگی به‌طرز مشکوکی در انگلستان درگذشت.

 نام و یادش گرامی باد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
داستان تلخ مرگ شیدا کاردگر 15 ساله در بابل/ چه کسی او را کشت؟
رویارویی آبی‌پوشان با رونالدو تحقق می یابد؟
مرکز آمار: با افزایش تورم، نرخ زاد و ولد هم کاهشی شد
«پیرپسر» با رقمی کم سابقه دومین فیلم پرفروش سال شد
حمایت گسترده شماری حقوقدان ایرانی از گزارشگر ویژه سازمان ملل
ساپینتو: سه سال محرومیت من باورکردنی نیست/ منتظر تکمیل تیم هستم
توافق سرمربی پرسپولیس با جذب بازیکن خارجی برای خط حمله
پرمصرف ترین مشترک برق کشور شناسایی شد
وزیر دفاع: اقدامات دشمن را لحظه به لحظه زیر نظر داریم
چهارمین قربانی قاتل سریالی/این بار خانواده‌اش به خاک و خون کشیده شد
محل دیدار استقلال و تراکتور مشخص شد
افتخارآفرینی ایرانی‌ها در جشنواره‌های جهانی/ داوری دو فیلمساز و اکران یک فیلم در ایرلند
آیا اسرائیل و ایران در آستانه دومین رویارویی مستقیم قرار دارند؟
امکان استفاده از سپرده‌های ارزی به‌عنوان وثیقه وام‌های بانکی فراهم شد
هشدار انگلیس به اروپا در مذاکرات آلاسکا/ خویشتنداری کنید!
هشدار قطعه‌سازان به روش قیمت‌گذاری خودرو
محل دقیق دیدار «ترامپ» و «پوتین» اعلام شد/زلنسکی دعوت نیست!
پوتین مانع اجرای معامله ترامپ و آذربایجان–ارمنستان خواهد شد؟
ورود هیئت حماس به قاهره برای گفت‌وگو درباره آتش‌بس در غزه/تشکیل کمیته‌ای برای اداره غزه
افشاگری شبکه سی‌ان‌ان درباره فشارهای اسرائیل بر خبرنگاران غربی
پلی‌آف لیگ قهرمانان آسیا/ سپاهان شکست خورد و از صعود بازماند
گام های شیدایی ؛ تصاویری از راهپیمایی اربعین
رسانه‌های اسرائیل: همه جهان علیه ما متحد شده‌اند
اسلامی: ترور دانشمندان هسته‌ای باید با جدیت از سوی آژانس بین المللی محکوم شود
نیمار بعد از 3 سال رکوردی بی‌سابقه را به نام خود ثبت کرد
اعتراض در لاهه/ سفارت رژیم صهیونیستی به رنگ خون در آمد
باقرزاده طلا گرفت و سلام نظامی داد+ فیلم
پزشکیان راهی ارمنستان می شود
وزیر اطلاعات دولت روحانی، در پی سکته مغزی بستری شد
حجت‌الاسلام خطیب: دفاع مقدس 12 روزه، جهان را مبهوت کرد
خسروپناه: افزایش سن جذب معلمان پیگیری می شود
هشدار هواشناسی برای سه استان شمالی کشور
امکان شنود تماس‌های تلفنی از راه دور با هوش مصنوعی
آغاز دور جدید حراج شماره‌های رند همراه اول
بازگشت بیش از 17 هزار زائر اربعین به کشور با 145 پرواز
حمله پهپادی یمنی‌ها به بندر اشغالی ایلات
خبر کمبود برنج در بازار تکذیب می‌شود
رئیس جمهور: پزشکان برای ایجاد تغییر و پیشرفت منتظر دولت نمانند
ترامپ کمک‌های هوایی به غزه جدی نگرفته است
بیانیه بی‌سابقه 27 کشور غربی درباره بحران انسانی در غزه
میادین و بازارهای میوه و تره‌بار تهران روز اربعین تعطیل است
طارمی مشتریان جدیدی از قطر، امارات و فرانسه پیدا کرد
کاظمی خبر داد؛ جذب بیش از 2800 استعداد برتر در دانشگاه فرهنگیان
اژه‌ای: برای فردی که لغزش کرده فضای توبه فراهم کنیم/نسبت به مقامات باید صیانت بیشتری داشت
عارف: آب طالقان بزودی به تهران می‌رسد/برای تولید 30 هزار مگاوات برق برنامه‌ریزی کرده‌ایم
آغاز پیش فروش بلیت قطار شهریورماه از فردا + جزئیات
نام اسرائیل در آستانه ورود به فهرست هشدار خشونت جنسی سازمان ملل
مشاورانتان را عوض کنید
حمله تروریستی خونین در بلوچستان پاکستان
بحران در درون تل‌آویو؛ نزاع بر سر انتصابات ارتش
X
آگهی تبلیغاتی