×
فرهنگی
شناسه خبر : 99365
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1401/04/01 ساعت 13:16

مهدی توکلیان

‌ظرفیت بالای زبان هنر در آیین‌های سنتی ایرانی

هنر در دوران معاصر بخش جدایی‌ناپذیر زندگی بسیاری از مردم جهان شده و در زیست بوم فرهنگی جهانیان نقش مهم و بسزایی دارد.

نورنیوزـگروه فرهنگ: هنرمندان در هزاره جدید نیز آثاری برای نگهداری و ارایه به موزه ها خلق نمی کنند و در رویدادهای جمعی بسیاری و برای بی شماری از علاقمندان و مخاطبان خود اثارشان را ارایه و معرفی می کنند. هنر از دیرباز تا کنون  پایه و شالوده اصلی زندگی مردم  بوده و است و اگر از تار و پود زندگی آنها بیرون بیاید و به عنوان یک حوزه لوکس یا تجملی انگاشته شود ، شاید  خاصیت خود را از دست بدهد. حال این مسئله می تواند در حوزه هنرهای آیینی و مذهبی باشد یا در سایر موضوعات مصداق پیدا کند. اگر هنر جریان عادی زندگی مردم  را تحت تاثیر قرار دهد و در پی رنگ بخشیدن و معنا دادن به روند کار روزانه مردم باشد، هنری قابل تقدیر است؛ ولی اگر بدون پیام و محتوا باشد مرگ آن هنر نیز آغاز شده است. 

سالیان بسیاری است که اثار ارزشمند هنری، فرهنگی، دینی و آیینی در موزه ها و انبارهای غیر استاندارد و نیمه استاندارد و نیمه حرفه ای  و گاهی غیر حرفه ای نگهداری می شوند و در حال خاک خوردن هستند که می توانند انقلاب جدیدی در تنوع بخشیدن ذایقه و سلیقه بین نسلی زا در ابعاد مختلفی ایجاد کنند. به شرط ان که این اثار ارزشمند از پستو های نگهداری بیرون رانده شود و در معرض چشم ها و نگاه‌های مشتاق و علاقه‌مند قرار گیرد دارد تا بتواند  مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و با مشاهده و شناخت بیشتر و عمیق تر علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر زمینه اشنایی بیشتر و بهتر با  دغدغه ها، رویکردهای فکری و باورهای هنرمندان نسل های پیشین فراهم شود.

عدم معرفی و شناساندن هنرمندان ناشناخته و جوان و نسل جدیدی از هنرمندان  که در رشته ها و بخش های مختلف هنری در چند دهه اخیر توانسته اند در عرصه های جهانی به موفقیت های ممتازی دست بیابند فضای دیگری را به وجود آورده است و باعث برجسته کردن نقش و جایگاه هنرمندان و نویسندگانی که به طور آشکار با اسلام و انقلاب اسلامی ناسازگار بوده و حتی علیه آن اعلام موضع نموده‌اند، شده است. اقدامی در راستای مقابله با سیاست‌های فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران تا در این چارچوب تطهیر هنرمندان متعلق به دوره‌ی پهلوی از مفاسد اخلاقی و تجلیل و تمجید ضمنی از رویدادهای مبتذلی مانند جشن هنرهای برگزار شده در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور کار رسانه های فارسی زبان معاند  قرار گیرد در صورتی که ایران اسلامی دارای ظرفیت های متنوع و متکثری در حوزه فرهنگ و هنر اصیل را داراست که می تواند برای تمام علاقه‌مندان به هنر و فرهنگ دارای جذابیت و نواوری باشد.

 کمتر از یک اربعین به محرم حسینی می تواند فرصت مناسبی باشد تا به مصداق های بارز و مشخص هیات ها و مجالس حسینی تکیه کرد و شاهد این موارد را در فرهنگ عزاداری سنتی و اصیل ایرانی احیا نمود. به گواه تاریخ، هنرهای مذهبی در پرده خوانی، نقاشی و سایر رشته های هنری چنان با زندگی مردم عجین بوده است که این دو حیطه قابل تجزیه شدن نبوده است. مردمی که برای عزاداری به حسینه ها می آمدند شاهد نقاشی هایی از روز عاشورا و واقعه کربلا بودند. آثار هنرمندانه نقاشانی که وقتی بر دیوار حسینیه ها تقش بسته‌اند، بر ذهن مخاطب دارای اثار بسیاری بوده است و مخاطب را  برای یک مراسم مذهبی آماده میکرده است.

یا در نمونه های متعدد دیگر در نقاشی قهوه خانه ای، آذین زورخانه ها و معماری سنتی، پشت هر تکنیک هدفی نهفته است که با دین، ایدئولوژی، رویکرد سبک زندگی و ده‌ها مسئله دیگر، پیوند عمیق و تاثیرگذاری خورده است که هیچ چیزی قادر به حذف یکی از آنها نبوده و نیست. هنر آیینی یکی از عمیق ترین رویکردهای هنر را در تمامی عرصه ها به خود اختصاص داده است؛ به طوری که اگر به روند فعالیت و حیات هیئت ها، شیوه عزاداری، نوع نگاه و زاویه دید صاحبین مجالس عزا در تکایا و مساجد دقت کنیم، شاهد یک روح لطیف هنری اما در عین حال کاربردی هستیم؛ از فرشی که روی آن می نشینیم، از پارچه نوشته‌ها، کتیبه ها، آهنگ و نوع سبک سروده ها و همه و همه جریان هنر و استخدام آن است. زمانی که به هر بهانه ای قصد داشته باشیم جریانی بدیع و نوگرا را بر همین مسیر ایجاد کنیم، قطعا مردم از آن استقبال کرده و مورد حمایت قرار می گیریم؛ اما اگر در پی آن باشیم که مسیر را بر خلاف دیدگاه مردم پی بگیریم و عملا دست به بهره برداری بر خلاف جریان فکری جامعه بزنیم، این هنر در برابر ذهن مخاطب رنگ باخته و دیگر اثرگذاری قبل را نخواهد داشت و مرگ آن هنر رقم خورده است.

تصادفی نیست که نظریه پردازان غربی طی سالیان اخیر به این نتیجه رسیده اندکه کشور ایران جورچین یا  موزاییکی از اقوام، فرهنگ ها، باورها و سلایق مختلف است و در تلاشند تا  برای دستکاری فرهنگ آن یک سیاست رسانه ای شناور را اتخاذ کنند. رویکردی که مبتنی بر لحاظ نمودن تغییرات فرهنگی نسلی و توجه به تفاوت هویت های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مخاطبان؛ تاکید بر حق گزینش مخاطبان با توجه به دستگاه فکری و علایق اجتماعی و فرهنگی آنان؛ درنظرگفتن ارزش‌ها، منش، اصول فکری و سبک زندگی و الگوهای فکری گروه های منزلتی و گروه های هویتی (نظیر گروه های مذهبی و یا گروه های قومی)؛ تاکید برجنبه پنهان زندگی روزمره مخاطبان و لحاظ کردن ویژگی های جامعه مبتنی بر دانش و اطلاعات در انتقال پیام رسانه‌ای است. در صورتی که اهمیت بخشیدن به ایین های سنتی اقوام ایرانی می تواند زمینه ساز وحدت و همدلی و هم گرایی بیش از قبل در احساس تعلق به ایران اسلامی و هویت ایرانی را  در بین مردم و اقوام ایران اسلامی ایجاد کند.


ایرنا
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
ارزش کل بازار رمزارزها از 4 تریلیون دلار فراتر رفت
روایت معاریو از وحشت اسرائیل نسبت به تاکتیک‌های حمله فوری ایران
انتقاد شدید ماکرون از اقدامات اسرائیل/ اشغال غزه فاجعه است
نظری جویباری از مدیرعاملی استقلال استعفا کرد
هواداران لیورپول خواستار محرومیت تیم اسرائیلی از رقابت‌های فیفا شدند
دروازه بان سابق پرسپولیس به صنعت نفت پیوست
گرمای بی‌سابقه عراق را در خاموشی فرو برد
وزیر میراث: اداره هیات امنایی تخت جمشید بزودی به صورت رسمی ابلاغ می‌شود
اسلامی: حفظ منافع ملی و پیشرفت علمی اولویت اصلی ماست
بادامچیان: پیروزی ایران بر اسرائیل معادلات پشت‌پرده بین‌المللی را تغییر داد
واکنش «دیده‌بان حقوق بشر» و «عفو بین الملل» به کشتار بی سابقه خبرنگاران در غزه
شلیک به صدا، تصویر، روایت
تسلیم باشگاه استقلال در برابر انتقادات از رونمایی لباس جدید
عون: اجرای طرح انحصار سلاح قطعا اجرایی می شود/مقام حزب‌الله: خلع سلاح مقاومت محال است
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران: ثبت نام دانش‌آموزان اتباع بدون مدرک هویتی ممکن نیست
غریب آبادی: معاون گروسی پس از مذاکرات، تهران را ترک کرد
ترامپ: نرخ جرم و جنایت در واشنگتن بالاست/گارد ملی ورود می کند
گزارش تصویری | دیدار تیم‌های فوتبال استقلال - تراکتور در سوپر جام فوتبال ایران
نبرد ستاره‌های تازه‌نفس در سوپرجام 1404/تراکتور قهرمان شد+ فیلم
دبیر ستاد ملی جمعیت: مشکل کاهش جمعیت با بخشنامه حل نمی‌شود
امانی: هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین مسئولیت‌های انسانی خبرنگار شود
سازمان ملل هشدار داد: قتل خبرنگاران فلسطینی نقض جدی قوانین بین‌المللی است
شناسنامه‌دار کردن کالاها، راه نجات اقتصاد از قاچاق و احتکار
استرداد کلاهبردار 167 هزار دلاری به کشور
حمله مرگبار به چهره سیاسی کلمبیا؛/نامزد احتمالی انتخابات کشته شد
سومین مدرسه تابستانه چین؛ پل علمی و راهبردی برای تعمیق روابط ایران و چین
معجزه در کرج؛ نوزاد 23 روزه دوباره به زندگی بازگشت
وزیر جهادکشاورزی خبر داد؛ برنج احتکاری با نرخ مصوب توزیع می‌شود
کیفیت هوای تهران قرمز شد /ناسالم برای تمام گروه های سنی
سایت فاقد مجوز فروش بلیت هواپیما مسدود شد
مقصد غیرمنتظره بعدی جهانبخش کجاست؟
عارف: ستاد تنظیم بازار نقش کلیدی در مدیریت اقتصادی کشور دارد
نابودی اعتماد عمومی نسبت به ترامپ
هوشمندسازی پارک ملی گلستان با دستور ویژه رئیس جمهور
بانک‌های تخصصی به‌زودی راه‌اندازی می‌شوند
اظهارات عراقچی درباره واگذاری پرونده مذاکرات به دبیر شورای عالی امنیت ملی
حزب‌الله : ترور خبرنگاران در غزه جنایت جنگی کامل است
نیمی از زائران اربعین به کشوربازگشتند
ترفندهای جدید کلاهبرداران برای کلاهبرداری از زائران اربعین
سفری تعیین‌کننده با دستور کار تأمین امنیت منطقه‌ای
دفتر موسیقی وزارت فرهنگ: افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها پذیرفتنی نیست
تمدید مهلت ثبت نام داوطلبان آزمون پروانه مشاوره قوه قضاییه
بورس باز قرمز شد/ شاخص کل بورس اینبار چقدر کاهش یافت؟
سینماها روزهای آخر هفته تعطیل است
ادارات کدام استان ها چهارشنبه تعطیل است؟ + اسامی استان‌ها
دیدار علی لاریجانی با رئیس‌جمهور عراق/ امضای تفاهم امنیتی مشترک بین ایران و عراق
پوستر باشگاه استقلال و تراکتور برای دیدار سوپرجام امشب منتشر شد
صدها خلبان صهیونیست علیه گسترش جنگ در غزه تظاهرات می‌کنند
تئاترهای عمومی در ایام اربعین تعطیل شد
نیمه شهریور بعد از 7 سال در ایران ماه‌گرفتگی رخ می‌دهد
X
آگهی تبلیغاتی