اگر سه روز اول این هفته را روزهایی تاریخی، دست‌کم در حوزه سیاست خارجی کشور به شمار آوریم، خطا نکرده‌ایم. در نخستین روز این هفته تماسی علنی و دوجانبه بین نمایندگان عالی‌رتبه ایران و آمریکا انجام شد.

اگر کسی بخواهد از میان تمامی تحلیل‌های مذاکراتی به یکی دل ببندد، درست‌تر و منطقی‌تر آن است که به یک تحلیل حدوسط برسد و دل‌خوش کند و از تحلیل‌های بسیار بدبینانه و بسیار خوش‌بینانه فاصله بگیرد. ما نمی‌دانیم در سر‌ها چه می‌گذرد و چرخش روزگار بر کدام پاشنه است، اما می‌توانیم منطقی و میانه‌رو باشیم.

انگلیس با تحریم یک گروه جنایی سوئدی، ایران را به تهدید امنیت داخلی متهم کرده تا همزمان با حمایت از منافقین و انحراف افکار عمومی داخلی، در خط پروژه فشار حداکثری غرب علیه تهران بازی کند. اما این تاکتیک نخ‌نما، بیش از پیش ماهیت دوگانه لندن را افشا کرده است.

در آستانه مذاکرات جدید ایران و آمریکا در عمان، اروپا نقش تماشاچی را پذیرفته است. ادعاهای پاریس درباره لزوم تطابق توافق با منافع فرانسه، بیشتر نشانه‌ای از نگرانی برای حذف از بازی قدرت است، نه تحلیل واقع‌گرایانه از تحولات منطقه‌ای.

در تماس تلفنی میان وزیران خارجه ایران و عربستان، عراقچی، فیصل بن فرحان را از روند گفت‌وگوهای اخیر تهران و واشنگتن در مسقط مطلع کرد. وزیر خارجه عربستان ضمن استقبال از شفاف‌سازی ایران، ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات «نتیجه‌ای مطلوب برای منطقه» به همراه داشته باشد.

استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، مذاکرات هسته‌ای با ایران در عمان را «مثبت، سازنده و قانع‌کننده» خواند و تأکید کرد که محور گفتگوها راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای و ابعاد نظامی آن است. او ابراز امیدواری کرد این روند به تدوین توافقی جدید منتهی شود.

در آستانه دور جدید مذاکرات، برخی جریان‌ها با تکیه بر مدل‌هایی چون ژاپن و آلمان، رؤیایی خوش از توافق ترسیم می‌کنند؛ اما نگاهی واقع‌گرایانه به این نمونه‌ها، نشان می‌دهد که توسعه بدون استقلال و امنیت ملی، نه الگویی مطلوب بلکه هشداری برای پرهیز از ساده‌انگاری در سیاست است.ر

دور اول مذاکرات ایران و آمریکا را می‌توان تجربه‌ای با موفقیت مضاعف ارزیابی کرد. یک وجه موفقیت آن، به خاطر این است که طرف مقابل را به یک گفت و گوی سازنده و محترمانه ملتزم کرده و فضای درشت‌گویی و زیاده‌خواهی را از بین برده است؛ و وجه دیگر آن، ایجاد وفاق نسبی در فضای عمومی کشور و نیز در میان جناح‌ها و جریان‌های گاه متعارض سیاسی بوده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد که مذاکرات ایران و آمریکا همچنان به‌صورت غیرمستقیم ادامه خواهد یافت و عمان به‌عنوان میانجیگر اصلی، نقش هماهنگ‌کننده تمهیدات را ایفا می‌کند؛ محل دقیق دور بعدی مذاکرات هنوز در دست بررسی است.

فاطمه مهاجرانی گفت: دولت با هدف رفع تحریم‌ها و کاهش فشار بر زندگی مردم، مسیر دیپلماسی را دنبال می‌کند؛ اما چه با مذاکره، چه بدون آن، مسئولیت ما تلاش حداکثری در رفع مشکلات مردم است.